Ebola en recessie zetten ontwikkelingsdoelen onder druk


Thalif Deen (IPS)
13 november 2014
De voortdurende economische recessie – verergerd door de recente ebola-uitbraak in West-Afrika – dreigt de Ontwikkelingsagenda van de Verenigde Naties (VN) na 2015 te ondermijnen. VN-secretaris-generaal Ban Ki-moon hoopt tijdens twee internationale topontmoetingen dat tij te keren.
UNDP
Eind deze week komen de leiders van de G20, een groep van negentien landen en de Europese Unie, bijeen in Brisbane in Australië. En volgend jaar juli vindt de Internationale Conferentie over Financiering en Ontwikkeling (ICFD) plaats in Addis Abeba in Ethiopië.
In een interview met persagentschap IPS net voor zijn vertrek naar Brisbane beschrijft de VN-secretaris-generaal de G20 als “het belangrijkste economische forum in de wereld.” En de ICFD, voorspelt hij, zal “een van de belangrijkste conferenties worden als het gaat om het vormgeven van de Duurzame Ontwikkelingsdoelen (SDG’s), de opvolgers van de Millenniumdoelen (MDG’s).
Ban heeft bij de wereldleiders al aangedrongen op een “robuust financieel mechanisme” om de voorgestelde SDG’s te implementeren. Zo’n mechanisme moet er zijn voordat de doelen in september 2015 worden aangenomen. In een brief aan de leiders van de G20 schrijft hij dat het succes van de duurzame ontwikkelingsagenda grotendeels afhangt van de mobilisatie van alle financieringsbronnen. “Het is lastig om alleen afhankelijk te zijn van publiek geld.” Er is geld nodig uit verschillende bronnen, inclusief publieke, private, binnenlandse en internationale.
Tot de G20, een zeldzame mix van rijke landen en ontwikkelingslanden, behoren Argentinië, Australië, Brazilië, Canada, China, Frankrijk, Duitsland, India, Indonesië, Italië, Japan, Zuid-Korea, Mexico, Rusland, Saoedi-Arabië, Zuid-Afrika, Turkije, Groot-Brittannië en de Verenigde Staten, plus de landen die zich via de Europese Unie laten vertegenwoordigen.
De G20 representeert ongeveer twee derde van de wereldbevolking, 85 procent van het wereldwijde bruto binnenlandse product en meer dan 75 procent van de wereldwijde handel. De voorzitter van de G20, op dit moment de Australische premier Tony Abbott, nodigt doorgaans een aantal gastlanden uit om aanwezig te zijn bij de top. De ICFD, die gepland staat voor juli 2015, is een VN-conferentie die door vertegenwoordigers van alle 193 lidstaten wordt bijgewoond.
Innovatieve financiering
Arbeiders zitten werkeloos op een bank nadat het bedrijf waar ze werkten, gesloten werd door de Ebolacrisis
UNDP
Als het gaat om financiering voor ontwikkeling, zegt Ban, is de officiële ontwikkelingshulp (ODA) van rijke landen aan armere landen “noodzakelijk maar niet voldoende.” Volgens de laatste statistieken halen slechts vijf landen het doel om minimaal 0,7 procent van hun bruto nationaal inkomen aan ontwikkelingshulp te besteden. Die landen zijn Noorwegen (1,07 procent), Zweden (1,02 procent), Luxemburg (1 procent), Denemarken (0,85 procent) en Groot-Brittannië (0,72 procent).
Intussen is er sprake van een economische recessie, terwijl miljoenen mensen honger lijden (meer dan 800 miljoen), werkloos zijn (meer dan 200 miljoen), te kampen hebben met watertekorten (meer dan 750 miljoen) en in extreme armoede leven (meer dan 1 miljard), blijkt uit cijfers van de VN.
Gevraagd naar een voorstel om te komen tot innovatieve financieringsopties voor ontwikkeling, inclusief een belasting op internationale transacties, zei Ban dat hij de voormalige Franse minister Philippe Douster-Blazy heeft benoemd als speciaal adviseur om deze opties te onderzoeken. Het voorstel voor innovatieve financiering dateert uit 2002, toen het werd goedgekeurd op de ICFD-top in Mexico. Tot nu toe leverde het 2 miljard dollar op.
Bans voornaamste taak zal zijn rijke landen aan te sporen de beloften die ze in 2009 deden, na te komen. Er is onder meer 100 miljard dollar toegezegd voor 2020, voor een Groen Klimaatfonds. Met geld uit dat fonds moeten de ernstigste gevolgen van de klimaatverandering voorkomen worden. “Er is minstens 10 miljard dollar nodig om het fonds te laten functioneren”, zegt Ban. Tot nu toe kwam er slechts 2,5 miljard binnen.
In zijn brief aan de G20-leiders wijst Ban ook op nieuwe dreigingen, zoals geopolitieke spanningen en de ebola-crisis, die nieuwe onzekerheden veroorzaken voor de ontwikkelingsagenda.