Een Russische wasserij voor misdaadgeld
Dimitri Van den Meerssche
26 augustus 2014
De 'Russische wasserij' is de benaming van de grootste witwasoperatie die tot op heden werd ontdekt in de voormalige Sovjetunie. Een sterk staaltje onderzoeksjournalistiek legde het complexe traject van de malafide Russische fondsen bloot.
Op donderdag 21 augustus publiceerde het OCCRP, een internationaal non-profit onderzoekproject naar georganiseerde misdaad en corruptie, een dossier genaamd “De Russische Wasserij”. In dit dossier wordt een complexe operatie blootgelegd, waarmee meer dan 20 miljard dollar werd witgewassen en op Europese rekeningen overschreven. Dit geld werd vergaard door georganiseerde misdaad en corrupte praktijken in Rusland.
De witwasoperatie had twee doelstellingen. Eerst en vooral moest geld uit Russische dekmantelondernemingen naar Europese bankrekeningen worden doorgesluisd. Op die rekeningen was het geld echter nog niet “veilig”.
Het tweede, meer subtiele, doel van de operatie was het legitimeren van de fondsen met een gerechtelijk certificaat. Dit certificaat werd voorzien door argeloze of corrupte rechters in Moldavië.
Door die gerechtelijke erkenning kon het zwarte geld jarenlang het Europese financiële systeem binnendringen zonder dat er ernstige vragen werden gesteld.
Het volgende schema, weggeplukt op de website van het OCCRP, illustreert de verschillende stappen:
© OCCRP
De ontmaskering van de witwasoperatie is historisch te noemen. Enerzijds is het qua volume de grootste witwaspraktijk die ooit werd blootgelegd in het post-Sovjetgebied. Anderzijds blonk de operatie uit in politieke en gerechtelijke verwevenheid. De illegale operatie steunde, volgens OCCRP, op de medewerking van onder andere Igor Poetin (neef van), een hoge ambtenaar binnen het Kremlin, ex-KGB leden en tal van rechters uit Moldavië.
Het uitgebreide rapport vindt u hier.