Eenzijdige vervolgingen bedreigen Ivoorkust

Toen Alassane Ouattara op 21 mei werd beëdigd als president van Ivoorkust, beloofde hij dat geen enkele misdaad ongestraft zou blijven. Hij vroeg aan het Internationaal Strafhof in Den Haag om de zwaarste schendingen te onderzoeken en te rapporteren. Ook het eigen Ivoriaanse justitieapparaat draait sindsdien op volle toeren om schuldigen te straffen. Verschillende nationale en internationale stemmen hebben echter al hun ongenoegen geuit over de manier waarop die bestraffingen gebeuren. Tot nu toe werden namelijk alleen maar aanhangers van rivaal Gbagbo gearresteerd.

Zware misdaden

Een onderzoekscommissie van de Verenigde Naties publiceerde begin deze week de resultaten van een onderzoek dat in opdracht van de VN-Mensenrechtenraad werd uitgevoerd. De resultaten zijn gebaseerd op zes maanden van post-electoraal conflict in Ivoorkust.

Het rapport toont aan dat er zware schendingen van internationaal recht - waaronder oorlogsmisdaden en mensenrechtenschendingen - zijn gebeurd door gewapende aanhangers van zowel Gbagbo als Ouattara. Het totale dodental wordt geschat op minstens drieduizend. De VN-onderzoekscommissie benadrukt vooral de nood aan een onpartijdige en transparante juridische vervolging van diegenen die deze misdaden hebben begaan.

Reuters meldt ook dat de Hoge Commissaris voor de Mensenrechten van de VN woensdag zijn bezorgdheid heeft geuit over de huidige staat van het militair apparaat in Ivoorkust. Volgens de Commissie kent het leger weinig discipline omdat het bestaat uit verschillende samengevoegde groeperingen zonder duidelijke commandostructuur. Er zijn rapporten die aantonen dat het leger verantwoordelijk is voor foltering, verkrachting en andere zware misdaden. De Commissie wil daarom dat het leger wordt ontmanteld en vervangen door een nieuwe militaire macht die wel respect heeft voor mensenrechten.

Namenlijst

Human Rights Watch maakte deze week bekend dat aan het rapport van de VN-commissie ook een lijst werd toegevoegd met de namen van degenen die verantwoordelijk zijn voor de zwaarste misdaden. De VN zal deze lijst echter niet openbaar maken. Human Rights Watch ijvert wel voor bekendmaking ervan zodat de slachtoffers duidelijkheid en gerechtigheid krijgen.

Human Rights Watch stelde zelf ook een onderzoek in naar misdaden die begaan werden tijdens de post-electorale periode. Zij interviewden daarvoor meer dan vijfhonderd slachtoffers en getuigen. Ook zij benadrukken dat zowel troepen van Gbagbo als van Ouattara verantwoordelijk zijn voor massamoorden en verkrachtingen van burgers.

Gezondheidstoestand

De situatie in Ivoorkust is er sinds de beëindiging van het conflict niet veel op vooruitgegaan. Volgens VN-cijfers zijn meer dan driehonderdduizend Ivorianen ontheemd.

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) voerde in mei een onderzoek uit naar de algemene gezondheidstoestand van enkele regio’s in het land. Daaruit blijkt dat vooral de westelijke gebieden en de stad Abidjan er het slechtst aan toe zijn. Er is onder andere een groot tekort aan drinkwater, met ziektes tot gevolg. Zo zijn er ongeveer vijfentwintig gevallen van cholera ontdekt, een epidemie lijkt in de maak. Daarnaast blijkt uit het onderzoek dat meer dan de helft van de gezondheidscentra en vijf van de acht ziekenhuizen buiten werking zijn ten gevolge van een tekort aan werknemers. Onder andere 72 procent van de dokters is niet aanwezig en de mensen die wel komen werken hebben al drie maanden geen loon uitbetaald gekregen.