Europa stevent af op watercrisis
Ray Smith
22 juli 2011
Het smeltwater van gletsjers levert een groter aandeel aan het water in grote rivieren dan tot nu toe werd aangenomen, laat nieuw onderzoek zien. Zodoende zullen watertekorten in warme zomers vaker voorkomen wanneer de gletsjers kleiner worden.
De Zwitserse Alpen worden vaak de “watertoren van Europa” genoemd. Bijna zestig miljard kubieke meter water zit opgeslagen in de gletsjers van Zwitserland. Ze zijn onontbeerlijk voor de waterhuishouding. In de droge zomer geven ze drinkwater af en in de natte wintermaanden slaan ze water op in de vorm van ijs. Als de winter kouder en natter is, slaan ze meer op, als de zomer droger en warmer is, zoals in 2003, komt er meer water vrij.
Grotere bijdrage
Hun bijdrage aan de grote rivieren die in de Alpen ontspringen is groter dan tot nu toe werd aangenomen, blijkt uit nieuw onderzoek van Matthias Huss, gletsjerkundige aan de universiteit van Fribourg. Hij publiceerde erover in het wetenschappelijke ‘Water Resources Research’.
Huss vergeleek de gegevens over het afvoerwater van gletsjers met de werkelijke hoeveelheid water die hij mat op verschillende punten van de Rijn, de Rhône, de Po en de Donau. Daardoor kon hij voorspellen hoeveel kleiner de rivieren worden wanneer de gletsjers er niet meer zijn. Zo leveren gletsjers gemiddeld 25 procent van het water van de Rhône, maar dat loopt in droge maanden, zoals augustus 2003, op tot maar liefst 40 procent.
Minder water
Door de stijging van de temperatuur worden de gletsjers kleiner, dat effect is al meer dan een eeuw bezig maar begint nu zichtbaar te worden. Tussen 1996 en 2006 is er jaarlijks bijna een miljard kubieke meter water van de gletsjers gesmolten, zegt David Volken, hydroloog aan het Federale Bureau voor het Milieu in Zwitserland. De afvoer van smeltwater van gletsjers zal tot 2050 oplopen, zegt hij, maar daarna snel verminderen. “Bovendien zal er meer afvoer zijn in de winter, omdat het smelten eerder begint, en minder in de zomer. In hete zomers zal er in de toekomst minder water beschikbaar zijn.”
De onzekerheid zit ‘m in de verschillende scenario’s voor klimaatverandering. “Maar dat gletsjers enorm zullen krimpen is wel zeker”, zegt Huss. “In het beste geval, wat onwaarschijnlijk is, zullen ze aan het eind van deze eeuw 70 procent kleiner zijn. In het slechtste geval zijn ze verdwenen.”