Europees Hof: Poolse houtkap in Bialowieza-woud is illegaal

Polen heeft de Europese Milieuwetgeving geschonden door houtkap toe te laten in het Białowieża-woud,

© Greenpeace Polska (CC BY-ND 2.0)​

Polen heeft de Europese Milieuwetgeving geschonden door houtkap toe te laten in het Białowieża-woud, een van de laatste ongerepte wouden in Europa. Dat stelt het Europees Hof van Justitie vandaag in zijn vonnis.

Volgens het Hof heeft Polen niet voldaan aan zijn plicht om het woud te beschermen zoals bepaald in de Europese vogel- en habitatrichtlijnen. Polen heeft nagelaten de mogelijke effecten op het woud te bestuderen, motiveert de beslissing onvoldoende en de Poolse kapvergunningen bevatten onvoldoende beperkingen, stellen de rechters. Daarmee volgens ze zoals verwacht het advies van de advocaat-generaal in februari.

Om de kever te stoppen zou amper 40.000 kubieke meter hout gekapt moeten worden, veel minder dan de 180.000 kubieke meter die de Poolse regering wilde.

Polen voerde tot nog toe aan dat de houtkap nodig was om het woud te beschermen tegen een oprukkende keverplaag. Maar milieuverenigingen en wetenschappers zetten grote vraagtekens bij die uitleg: om de kever te stoppen zou amper 40.000 kubieke meter hout gekapt moeten worden, veel minder dan de 180.000 kubieke meter die de Poolse regering wilde.

Inmiddels heeft de Poolse regering de minister van Leefmilieu vervangen en is de houtkap gestopt. Warschau heeft ook al laten weten dat het de beslissing van het hof zal respecteren. Doet Polen dat niet, dan riskeert het land een boete die in de tientallen miljoenen euro’s kan lopen.

Enorme overwinning

‘Dit is een grote overwinning voor al wie het opgenomen heeft voor het Białowieża-woud’, zegt James Thornton van ClientEarth, een van de organisaties die de rechtszaak aanspande. ‘We hadden al gewaarschuwd dat de toegenomen houtkap in strijd was met de Europese wetgeving, nog voor de minister ze formeel goedkeurde. Vanuit een juridisch oogpunt was deze zaak vanaf het begin zonneklaar: het was evident dat de wetgeving werd geschonden.’

Toch is de strijd nog niet helemaal gestreden. ‘Het vonnis bestaat voorlopig enkel op papier: we moeten nu concrete actie zien’, zegt hij. ‘Ten eerste moeten de beslissingen die de houtkap mogelijk maakten, teruggetrokken worden. Maar de Poolse regering moet ook overwegen om het nationaal park uit te breiden, zodat het hele woud beschermd wordt. Dat is de enige manier om te garanderen dat het woud niet opnieuw vernield wordt. Wij vinden dat dit Werelderfgoed en een van de laatste oerbossen in Europa dat verdient.’

Ecologische parel

Het Białowieża-woud in Polen is een van de laatste oerbossen in Europa en erkend als Unesco-werelderfgoed. Het woud is al duizenden jaren oud en strekt zich uit over 150.000 hectare, tot over de grens met Wit-Rusland. Daar is het integraal beschermd als natuurpark.

Er leven zo’n 20.000 diersoorten, waaronder 250 vogelsoorten en 62 zoogdiersoorten, zoals wolven, lynxen, herten en everzwijnen, en ook zo’n 450 Europese bizons. Ze leven er tussen de hoogste bomen van Europa: zilversparren tot 50 meter hoog en eiken en essen tot 40 meter.