Gates Foundation onder vuur in Afrika

Volgens de Britse organisatie Global Justice Now hielden BMGF en het Amerikaanse Agentschap voor Internationale Ontwikkeling (Usaid) gisteren (23 maart) een ‘geheime vergadering’ in Londen over het plan om grote bedrijven te helpen zaad te verkopen op de Afrikaanse markt. Kleine boeren zouden daarmee buiten spel gezet worden.

Actievoerders demonstreerden bij het kantoor van de Gates Foundation in Londen. Ze droegen spandoeken met de tekst ‘Free the Seeds’ en deelden zakjes met vrij bestoven zaad uit, als symbool voor het alternatief voor het model dat Usaid en de BMGF willen promoten. Activisten wereldwijd gebruiken de hashtag #FreeTheSeeds om op Twitter de aandacht te vestigen op hun actie.

Global Justice Now zegt dat de bijeenkomst in Londen belegd is naar aanleiding van een studie van Monitor-Deloitte in opdracht van Usaid en de Gates Foundation. In de studie is onderzocht hoe grote zaadproducenten meer ruimte kunnen krijgen op de Afrikaanse markt.

Biodiversiteit

‘De controle over zaden en andere agrarische hulpmiddelen moet in handen van de kleine boeren blijven die het voedsel leveren voor het grootste deel van de bevolking in Afrika.’

‘Generaties lang hebben kleine boeren zaden kunnen bewaren en ruilen. Deze belangrijke praktijk maakt het voor hen mogelijk veel verschillende zaden te bewaren, biodiversiteit te behouden, zich aan te passen aan de klimaatverandering en de planten te beschermen tegen ziekten’, zegt Heidi Chow van Global Justice in een blogpost op de website. ‘Dit systeem van zaad bewaren wordt bedreigd door bedrijven die meer controle willen over de zaden.’

Dit soort ‘bedrijfsmatig geproduceerde hybride zaden’ geven in de eerste jaren hogere opbrengsten, maar kunnen later onvoorspelbare groeipatronen laten zien. ‘In plaats van zelf zaden te bewaren uit hun eigen oogst, worden boeren die hybride zaden gebruiken volledig afhankelijk van de zaadbedrijven die die zaden verkopen.’

De zaden worden volgens Global Justice Now vaak verkocht in pakketten, samen met kunstmest en pesticiden. ‘Dat kan oplopende schulden veroorzaken bij boeren en ook schade aanrichten aan het milieu en de gezondheid.’

Chow noemt het plan ‘een andere vorm van kolonialisme’, omdat Afrikaanse boeren gedwongen worden zich afhankelijk te maken van de belangen van grote bedrijven. ‘De controle over zaden en andere agrarische hulpmiddelen moet in handen van de kleine boeren blijven die het voedsel leveren voor het grootste deel van de bevolking in Afrika. De agribusiness moet niet nog meer aspecten van ons voedselsysteem gaan domineren.’