Griekenland evolueert naar "cultuur van controle"

De explosie van politiek gemotiveerd geweld sinds de rellen in december en een groeiende criminaliteit zijn tekenen dat de Griekse samenleving verandert. De regering lijkt daar geen goed antwoord op te hebben.
Vorige maand richtte onderminister voor Binnenlandse Zaken Christos Markoyiannakis een speciale politie-eenheid op die de strijd tegen de misdaad moet coördineren. Het ministerie nodigde deskundigen van de Britse Scotland Yard uit om de lokale politiediensten bij te staan in de strijd tegen straatgeweld en tegen radicale linkse groepen.
Minister van Justitie Nikos Dendias kondigde nog meer veiligheidsmaatregelen aan, waaronder straffen voor beledigende boodschappen aan het adres van staatsambtenaren. Ook wie bij een misdrijf gemaskerd is, kan zich nu aan zwaardere straffen verwachten, en de politie gaat meer gebruik maken van bewakingsmateriaal.

Kritiek

Maar sommige van die beslissingen worden door waarnemers omschreven als onwettelijk. “De reputatie van de overheid beschermen ten koste van de vrijheid van meningsuiting gaat rechtstreeks in tegen artikel 14 van de Griekse grondwet”, zegt advocaat Theodoris Simeonidis. “Het is bovendien een symbolisch en historisch zwaar geladen beslissing, omdat de militaire dictatuur in Griekenland uitgebreid gebruik maakte van gelijkaardige maatregelen.”
Volgens Simeonidis kunnen de maatregelen sociale bewegingen beknotten die de regering het vuur aan de schenen willen leggen rond politieke thema’s.
Makis Makris, professor Sociaal Beleid en Antropologie aan de Panteion Universiteit in Athene, vindt dat de nieuwe maatregelen bovenop een al repressief arsenaal komen. “Ik denk niet dat we meteen het gevaar lopen een politiestaat te worden”, zegt hij. “Maar deze onderdrukking zal zich tegen bepaalde mensen en sociale minderheden keren die nu al genegeerd worden door de maatschappij.”
Vasilis Karidis, professor Criminologie aan de Peloponnesus Universiteit in Patra, ziet er de eerste tekenen van een “cultuur van controle” in. “Het onvermogen van het formele systeem om de spanningen te beheersen en het algemene gevoel van onveiligheid onder de burgers leiden tot de indruk dat alles en iedereen bedreigd is”, zegt hij. “In deze omstandigheden is de invoering van een ‘cultuur van controle’, waarin angstige burgers vrijwillig hun primaire politieke en sociale rechten afstaan, niet zo veraf.”