Groeiende liefde voor schaaldieren heeft flinke klimaatafdruk

Vis en schaaldieren worden vaak voorgesteld als klimaatvriendelijker dan rood vlees, maar dat klopt niet altijd. Uit een studie in Nature blijkt dat vooral schaaldieren als garnaal en kreeft erg belastend kunnen zijn voor het klimaat.

De onderzoekers berekenden de uitstoot van vissersvloten tussen 1990 en 2011 op basis van het brandstofverbruik. Daaruit bleek dat die met bijna 30 procent groeide in die periode, terwijl de productie nagenoeg hetzelfde bleef. Volgens de studie, door de University of British Colombia, is dat te wijten aan de toenemende voorliefde voor schaaldieren en andere vissoorten die meer uitstootintensief zijn.

Wereldwijd is de visserij goed voor zo’n 4 procent van de uitstoot uit voedselproductie, en het grootste deel daarvan komt op rekening van enkele landen met een grote vissersvloot, met name China. Ongeveer de helft van alle vissersvloten stoot minder dan 20 kilogram CO2 uit per kilogram geproduceerde eiwitten. Dat is dus minder dan rundvlees, dat een klimaatafdruk heeft tussen 45 en 640 kilogram CO2, of varkensvlees met 20 tot 55 kilogram.

Kleine vis

Maar de uitstoot per kilogram varieert enorm tussen verschillende vissectoren. Kleine vissoorten zoals ansjovis, sardines en haring zijn het meest efficiënt omdat ze zich verzamelen in grote scholen en zo grote vangsten mogelijk maken.

Schaaldieren zoals garnaal en kreeft zijn veel minder klimaatvriendelijk omdat de schepen veel grotere afstanden moeten afleggen voor een veel kleinere vangst.

Schaaldieren zoals garnaal en kreeft zijn veel minder klimaatvriendelijk omdat de schepen veel grotere afstanden moeten afleggen voor een veel kleinere vangst. Bovendien is er vaak sprake van bijvangst, waarbij commercieel minder interessante soorten dood terug in zee worden gedumpt.

Hoewel schaaldieren amper 6 procent uitmaken van de totale vangst, is de sector goed voor een vijfde van de uitstoot uit visserij. En omgekeerd: de vangst van kleinere vissoorten levert een vijfde op van de totale vangst, maar draagt amper 2 procent bij aan de uitstoot.

‘De klimaatverandering is een van de grootste uitdagingen en we wilden nagaan hoe we daar invloed op hebben met de manier waarop we proteïnen produceren’, zegt hoofdauteur Robert Parker van de University of British Colombia.

‘We ontdekten dat vis een relatief lage klimaatimpact heeft, maar die is afhankelijk van wat je eet, hoe de vis gevangen is en hoe de sector georganiseerd is.’