Handelsakkoord Chili-VS versterkt VS-hegemonie binnen FTAA

Nieuws

Handelsakkoord Chili-VS versterkt VS-hegemonie binnen FTAA

Gustavo González

12 december 2002

Chili en de Verenigde Staten hebben woensdag
niet zonder enige moeilijkheden de onderhandelingen over een bilateraal
handelsakkoord afgerond. Critici vinden dat Chili daarmee de solidariteit
tussen de Latijns-Amerikaanse landen verbreekt en de positie van de
Verenigde Staten bij de komende onderhandelingen over de Amerikaanse
Vrijhandelszone FTAA versterkt.

De Chileense regering, de industrie en de banksector toonden verheugd over
het akkoord, terwijl boeren en kmo’s een voorzichtige houding aannamen.
Ngo’s verweten Chili dat het met dit bilaterale akkoord de Verenigde Staten
een sterkere onderhandelingpositie geeft bij de komende
FTAA-onderhandelingen. De regering toonde geen solidariteit of gedeelde
visie met de rest van Latijns-Amerika, zei Dante Donoso van de Chileense
Alliantie voor een Eerlijke Handel, en dat terwijl Venezuela, Brazilië en
Ecuador de dominantie van de VS binnen de FTAA proberen aan te vechten.

We hebben een goed akkoord met de grootste economie op aarde, zei de
Chileense president Ricardo Lagos woensdag, Het zal Chili meer werk, meer
jobs, meer ontwikkeling en meer groei brengen. De Chileense minister van
Financiën Nicolás Eyzaguirre, die te elfder ure naar Washington werd
ontboden om enkele hinderpalen uit de weg te ruimen, had het over een
historische dag voor Chili.

Eyzaguirre moest wel toegeven dat de Chileense delegatie nog enkele regels
en procedures had moeten slikken inzake financiën en
intellectuele-eigendomsrechten. Chili moest instemmen met een soepeler
regime voor financiële investeringen en met transparantie en bescherming
voor patenten voor geneesmiddelen. Hoewel de exacte inhoud van het compromis
nog niet bekend is, waarschuwden ngo’s er al voor dat Chili de geest van
Doha had verraden. Op de WTO-ministerconferentie vorig jaar in Doha werd
afgesproken gepatenteerde geneesmiddelen goedkoper te leveren aan
ontwikkelingslanden.

Het akkoord tussen de VS en wat de Amerikaanse president George W. Bush de
meest solide economie van Latijns-Amerika noemt werd nauwlettend in de
gaten gehouden omdat het een soort van generale repetitie is voor de
FTAA-gesprekken tussen 34 Amerikaanse landen. President Lagos benadrukte
vorige week nog dat Chili geen akkoord zou ondertekenen wanneer het geen
voordelige regeling zou krijgen voor zijn landbouw- en zuivelproducten.
Washington heeft enkele toegevingen gedaan, maar het blijft de vraag of de
Latijns-Amerikaanse landen samen niet meer uit de brand hadden kunnen
slepen. Met name de Braziliaanse president Luiz Inácio da Silva is zich aan
het opwarmen als voorman van een eensgezind Latijns-Amerikaans blok.

Gustavo Rojas, de directeur van de Chileense Landbouworganisatie, toonde
zich in grote lijnen tevreden over het akkoord, maar vond dat de Chileense
onderhandelaars er niet genoeg in waren geslaagd de bescherming van de
landbouwsector in de Verenigde Staten af te zwakken. Een woordvoerder van
het verbond van Chileense kmo’s noemde het onverstandig een akkoord af te
sluiten op een moment dat de Chileense bedrijven nog niet klaar zijn voor de
concurrentie met de VS. De kmo’s vragen dringen overheidssteun om hun
technologische infrastructuur en uitvoercapaciteiten te verbeteren.

De handel tussen Chili en de Verenigde Staten is jaarlijks 6 miljard dollar
waard. Het verdrag elimineert de tarieven op 85 procent van de industrie- en
consumptiegoederen en voorziet een geleidelijke afbouw over twaalf jaar.
Wanneer het akkoord met een versnelde procedure door het Amerikaanse
parlement raakt, wordt het in 2003 al van kracht. Chili sloot in april al
een handelsakkoord met de Europese Unie en in oktober met Zuid-Korea.