Helft van kinderen in Peruaanse bergen is ondervoed

Peru slaagt er niet in de dramatische situatie voor zijn bergbewoners te verbeteren. Meer dan de helft van de kinderen is er ondervoed.

‘Ooit zullen de mensen niet meer naar de stad moeten gaan om uit de armoede te geraken’, zegt burgemeester Elmer Pinares overtuigd. ‘Als ik president van Peru was, dan zou ik de bergzones opnieuw activeren door kleinschalige landbouw te ondersteunen en vrouwen en mannen op te leiden om zich aan te passen aan de klimaatverandering. Zo zouden de gemeenschappen kunnen profiteren van hun hulpbronnen en zouden de gezinnen levenskwaliteit hebben.’

Pinares is burgemeester van Huaro, een stadje van 4500 inwoners in de zuidelijke Andes, op 3100 hoogte. Ondervoeding en zwakke landbouw zijn er de grootste problemen.

Genegeerd door regering

Huaro ligt in Cusco, het toeristische hart van Peru en de wieg van voedingsmiddelen met een hoge eiwitwaarde, zoals quinoa, tarwe en kiwicha of amarant, maar tegelijk een van de armste streken van Peru.

Dat vertaalt zich in een groot aantal gevallen van ondervoeding en bloedarmoede bij kinderen in het hooggebergte. Het vermindert de kansen van de plattelandsbevolking al op zeer jonge leeftijd.

Op het platteland is het probleem meer dan dubbel zo groot: 43,8 procent leeft er in armoede, 13,2 procent in extreme armoede.

Peru, een land met 31 miljoen inwoners, drong ondervoeding bij kinderen terug de laatste tien jaar, maar in deze regio met 1,4 miljoen inwoners blijft het probleem zeer groot. Maar liefst 53 procent van de kinderen lijdt eraan, bijna tien procent boven het nationale gemiddelde.

‘Dat is de realiteit in het hooggebergte van de Peruaanse Andes en de nationale regering negeert die’, zegt Pinares.

Volgens officiële cijfers leeft 20,7 procent van de Peruaanse bevolking onder de armoedegrens. Op het platteland is het probleem meer dan dubbel zo groot: 43,8 procent leeft er in armoede, 13,2 procent in extreme armoede.

De lokale overheden voelen zich in de steek gelaten. Met de beperkte middelen die ze hebben, proberen ze ontwikkelingsprojecten op te zetten. Pinares heeft tijdens zijn driejarig mandaat projecten gelanceerd om gezinnen productiever te maken met behulp van een kleine ploeg technici. In verschillende andere arme, hooggelegen gemeenschappen in de regio gebeurt hetzelfde.

Klimaatverandering

‘We proberen de chronische ondervoeding bij kinderen te bestrijden en richten onze inspanningen op de voedselzekerheid voor de gezinnen die in extreme armoede leven’, zegt Enrique Achahui, bestuurder van het district Andahuaylillas. ‘Als er overschotten zijn, dan commercialiseren we die.’

In Andahuaylillas, op bijna 3200 meter hoogte, is nu een nieuw en dringend probleem opgedoken: watertekort. Door de klimaatverandering komt minder water uit de bergbronnen.

‘Hier doen de meeste gezinnen aan kleinschalige landbouw’, zegt Achahui. ‘Daar eten ze van. Maar zonder water hebben ze geen eten. Het is een ernstig probleem, maar de centrale regering geeft er geen voorrang aan.’

Nog iets hoger, op 3553 meter, ligt het district Quiquijana. ‘In de hooggelegen gemeenschappen lijdt meer dan de helft van de kinderen aan ondervoeding’, zegt bestuurder Efraín Lupo. ‘Dat kan nog oplopen als we oogsten verliezen ten gevolge van de klimaatverandering. We leiden de mensen nu op om beter te zaaien, water op te vangen, biologische tuinen aan te leggen en cuy-cavia’s (lokale knaagdieren) te kweken voor hun voeding.’

Onverwachte vorst en hagelbuien doen oogsten mislukken, vult zijn collega Rosmary Challco aan. ‘De mensen verliezen niet alleen geld, werk, ze verliezen ook hun eten. Dat is zeer erg voor de bevolking in het hooggebergte. Jammer genoeg neemt de centrale regering geen nieuwe initiatieven’, zegt ze ontmoedigd.

Dalende sociale uitgaven

De ongelijkheid tussen stad en platteland wegwerken is een van de zeventien duurzame ontwikkelingsdoelen (SDG’s) die de Verenigde Naties willen halen tegen 2030. Maar in Latijns-Amerika zijn de sociale uitgaven sinds 2015 aan het dalen, merkt de Economische Commissie voor Latijns-Amerika en de Caraïben (Cepal), een VN-instantie.

Cepal dringt erop aan de sociale uitgaven op te trekken om vooruitgang te boeken met de SDG’s.

In Peru waren de sociale uitgaven in 2015 en 2016 goed voor respectievelijk 7,1 en 7 procent van het bruto binnenlands product. Vorig jaar was dat al gedaald tot 6,5 procent.

2015 was de deadline voor de millenniumdoelen, de voorlopers van de SDG’s. In de periode 2000-2015 deden de Latijns-Amerikaanse landen een extra sociale inspanning, waardoor ze over het algemeen goed scoorden voor de millenniumdoelen. Maar sindsdien gaat het bergaf.

De Cepal dringt erop aan de sociale uitgaven op te trekken en zo de bereikte resultaten in de millenniumdoelen te consolideren en vooruitgang te boeken met de zeventien SDG’s.