Huisvestingspremies voor armste Amerikanen bedreigd

Charlotte Rodgers, die in een sociale woning in Brooklyn woont, vraagt zich af hoe ze in godsnaam ooit een huur van 1.200 dollar (969 euro) zou kunnen betalen. Want zoveel kost een appartement met één slaapkamer in het dichtst bevolkte deel van New York. Rodgers woont in Bedford-Stuyvesant, één van de armste en zwartste wijken in Brooklyn. De mensen die ik ken, verdienen 280 dollar per week. Als je de marktprijs wil betalen, blijft er niet veel over. De huurprijzen zijn torenhoog.

Als de regering-Bush haar zin krijgt, kunnen openbare huisvestingsmaatschappijen binnenkort ook veel hogere huurprijzen aanrekenen. De huur van die woningen mag nu maximaal een derde van het inkomen van de huurder bedragen. De regering heeft een wetsontwerp ingediend om die beperking af te schaffen, zodat de huur dichter aanleunt bij de marktprijs. De openbare huisvestingsmaatschappijen moeten zo uit de rode cijfers geraken.

De zogenaamde flexibiliteitswet moet het huisvestingbeleid in de VS een stuk goedkoper maken. De wet zal niet alleen sociale woningen duurder maken, maar beknibbelt ook op de privé-markt, waar arme gezinnen kunnen profiteren van een huisvestingspremie.

Twee miljoen Amerikaanse gezinnen die dicht tegen de armoedegrens leven, profiteren van vouchers: premies bedoeld voor gezinnen die minder dan 15.000 dollar per jaar verdienen. De flexbiliteitswet wil het inkomensplafond voor de premies verdubbelen tot 30.000 dollar, althans voor 90 procent van de premies. Gezinnen zouden in de toekomst na vijf jaar geschrapt worden uit het voucherprogramma om te vermijden dat ze er afhankelijk van worden. Ten derde worden de ‘supervouchers’ afgeschaft, die arme huurders beschermen tegen een spectaculaire stijging van de huur.

Het voucherprogramma is sinds 1998 de belangrijkste pijler van het Amerikaanse huisvestingsbeleid. Het systeem werd opgestart onder president Richard Nixon en uitgebreid onder Ronald Reagan. Volgens het federale ministerie van Huisvesting is het te duur geworden. De kosten voor het programma zijn de voorbij 50 jaar met de helft gestegen, zegt woordvoerder Adam Glantz. De nieuwe regels maken het systeem meer kosteneffectief. Huisvestingsmaatschappijen krijgen meer flexibiliteit om de hogere inkomens te bedienen.

De flexibiliteitswet zal een zegen zijn voor de middenklasse, maar wordt een vloek voor de laagste inkomens. Critici voorspellen een sociaal bloedbad. De nationale vereniging van huurders van sociale woningen voorspelt dat 200.000 gezinnen op straat zullen staan. Vooral arme gezinnen met kinderen en oudere of gehandicapte mensen huren met behulp van premies. Die mensen kunnen hun appartement verliezen en zullen verplicht zijn om bij familie in te trekken.

Of erger, voorspelt de National Low Income Housing Coalition (NLIHC): ze zullen de rangen der daklozen vervoegen. Het vouchersysteem is een instant opvangnet voor de gezinnen die anders dakloos zouden zijn, zegt onderdirecteur Linda Couch. Vouchers zijn een erg efficiënt middel is om de armoede te bestrijden. Ze geven arme huurders de kans geeft om te verhuizen naar een buurt met minder drugs en misdaad en waar de kans op degelijk onderwijs en werk groter is.

De belangenvereniging voor de laagste inkomens geeft toe dat er een probleem is met het vouchersysteem. Veel huisbazen laten mensen die kunnen profiteren van de premies links liggen. Maar de ellenlange wachtlijsten tonen dat de nood aan betaalbare woningen, zegt Couch.

In het nieuwe begrotingsjaar, dat begint op 1 oktober, trekt de regering-Bush meer geld uit voor het vouchersysteem voor de lage inkomens. Maar het extra geld compenseert de besparingen van dit jaar slechts voor de helft, zegt het onafhankelijke Centre on Budget and Policy Priorities (CBPP). Het centrum voorspelt dat de VS tegen 2010 3,7 miljard dollar minder zullen uitgeven aan huisvestingspremies en sociale woningen. (MM/PD)