Intern controleorgaan legt tekortkomingen IMF bloot

Het evaluatierapport, het eerste in zijn soort, slaat spijkers met koppen.
Het neemt enkele kritieken over die de civiele maatschappij in Washington en
elders al enkele jaren formuleert. Zo herhalen de criticasters van het Fonds
al jaren dat het IMF niet werd opgericht om lange termijnleningen uit te
delen. Het rapport erkent dat de lange termijnleningen er zijn gekomen op
vraag van de donorlanden - meestal de G7. Dat toont de tekortkomingen in de
manier waarop het beleid van het IMF wordt geformuleerd en uitgevoerd.

Het rapport heeft ook kritiek op de prognoses van het Fonds: die zouden vaak
te kampen hebben met overdreven optimisme. Het IMF legt de ontlenende landen
vaak voorwaarden op die berusten op verkeerde gegevens. De structurele
aanpassingsprogramma’s van het IMF zijn meestal gebaseerd op een controle
van de inflatie, de verkoop van openbare bedrijven, deregulering voor
bedrijven en een vrijmaking van de markt.

Nog steeds volgens IEO-rapport, onderschat het IMF het belang van de eigen
inbreng van de landen bij het uittekenen van economische hervormingen. Het
rapport beveelt aan dat de lokale overheid het initiatief moet nemen bij het
opstellen van een hervormingsprogramma’s. Over de belangrijkste lijnen
daarvan moet eerst gedebatteerd worden in de politieke instellingen van het
ontlenende land.

Het rapport erkent dat prolonged use (het herhaaldelijk toestaan van
leningen) een probleem is voor zowel het IMF als de ontlenende landen. Die
kunnen hun leningen nauwelijks of niet terugbetalen. De Filippijnen
bijvoorbeeld hebben al openstaande leningen sinds 1967 en zijn daarmee de
oudste schuldenaar van het Fonds. Het rapport erkent dat de
terugbetalingsproblemen van de lage inkomenslanden, zoals Senegal en
Jamaica, structureel van aard zijn en daarom pas op lange termijn opgelost
kunnen worden.

De critici van het IMF zien het IEO-rapport als een welkom vertrekpunt voor
de hervorming van het Fonds. Ik ben blij dat het rapport niet de partijlijn
volgt, hoewel de kritiek een stuk minder gematigd kan, zegt Robert Naiman
van het Centrum voor Economisch en Beleidsonderzoek (CEPR), één van de vele
luizen in de pels van het IMF. Als de aanbevelingen letterlijk worden
uitgevoerd dan kan er wat veranderen. Naiman stelt dat het voorstel om
economische hervormingsprogramma’s open te stellen voor debat een stap
voorwaarts is. Hij betreurt echter dat het rapport niet aanbeveelt om de
gevolgen van de programma’s te evalueren en de vergaderingen van het Fonds
openbaar te maken.

Het blijft niettemin een opmerkelijk IMF-document. Het Onafhankelijk Bureau
voor Evaluatie (IEO) wordt voorgezeten door de Indiër Montek Sigh Ahluwalia.
Het werkt ook aan een evaluatie van de rol van het IMF in de recente
financiële crisissen in Brazilië, Korea en Indonesië.