Internationaal verdrag moet recht op schoon water garanderen
Haider Rizvi
24 april 2005
Om te voorkomen dat water een marktartikel als zovele wordt, is een internationaal verdrag noodzakelijk dat mensen recht geeft op gebruik van water. Dat zei oud-president Michael Gorbatsjov, nu hoofd is van de internationale milieuorganisatie Green Cross, tijdens de deze week afgesloten vergadering van de Commissie voor Duurzame Ontwikkeling van de Verenigde Naties
Volgens Green Cross en andere niet-gouvernementele organisaties kan een verdrag bijdragen aan het maken van onderscheid in verschillende aspecten van watergebruik en daaraan verbonden rechten en verplichtingen op lokaal, nationaal en internationaal niveau.
De oud-president van de Sovjet Unie deed een beroep op de lidstaten van de VN om serieus na te denken over Conventie voor het Recht op Water. Als de Algemene Vergadering dit voorstel in september steunt, dan is dat een concrete stap naar een oplossing voor de watercrisis, aldus Gorbatsjov. De tijd dringt voor de miljoenen mensen die lijden onder watergebrek. De tijd voor het halen van de Millenniumdoelstellingen dringt ook. We kunnen de doelstellingen nog halen. Daarvoor krijgen we geen tweede kans.
In de Millenniumdoelstellingen wordt onder meer gestreefd naar het voor 2015 verminderen van de honger en armoede in de wereld met 50 procent ten opzichte van 1990. Een van de subdoelstellingen is het halveren van het aantal mensen dat geen toegang heeft tot schoon drinkwater. Uit cijfers van de VN blijkt dat meer dan een miljard mensen leven zonder schoon drinkwater en twee miljard zonder sanitaire voorzieningen, de belangrijkste oorzaak van ziekten als cholera. Dagelijks sterven meer dan 6.000 kinderen in ontwikkelingslanden aan ziekten die een gevolg zijn van een gebrek aan zuiver water.
Het recht op water wordt genoemd in verschillende internationale, wettelijke documenten, zoals het Actieplan dat in 1977 werd aangenomen tijdens de VN-Waterconferentie, de Conventie voor de Rechten van het Kind en de Dublin-Verklaring over Water en Duurzame Ontwikkeling. Er bestaat echter geen enkel internationaal instrument dat ieder mens het recht op water garandeert en nationale regeringen verplicht om dat recht te respecteren.
Momenteel is slechts 10 procent van alle waterbronnen in de wereld in handen van particuliere bedrijven. Critici waarschuwen echter dat het ontbreken van een bindend internationaal verdrag ertoe kan leiden dat over tien jaar 70 procent van het water in Noord-Amerika en Europa onder controle van particuliere bedrijven staat.
Secretaris-generaal Kofi Annan van de Verenigde Naties riep vrijdag tijdens de Aziatisch-Afrikaanse top in Jakarta de geïndustrialiseerde landen op om 0,7 procent van hun bruto nationaal product opzij te zetten voor het halen van de Millenniumdoelstellingen, zodat 500 miljoen mensen de komende tien jaar toegang tot schoon water kunnen krijgen.
Volgens Gorbatsjov ontbreekt het aan politiek wil om de Millenniumdoelstellingen te halen. Hij deed een beroep op donorlanden om hun jaarlijkse uitgaven voor het halen van de waterdoelstellingen te verhogen van 14 miljard dollar per jaar tot 30 miljard. (JS)