Japan geeft voor het eerst namen van terechtgestelden vrij
Catherine Makino
12 december 2007
De Japanse minister van Justitie heeft voor het eerst de namen vrijgegeven van drie ter dood veroordeelden die deze maand terechtgesteld zijn. De plotse afwijking van de heersende norm is voor velen een teken dat Japan klaar is om op een menselijker manier met de doodstraf om te gaan.
Voor het eerst in de geschiedenis van het Japanse rechtssysteem heeft de overheid de details vrijgegeven over drie executies. Hiroki Fukawa en Seiha Fujima zijn op 7 december opgehangen in de gevangenis van Tokio. Noboru Ikemoto werd op dezelfde dag terechtgesteld in de gevangenis van Osaka.
Aanvankelijk gaf de Japanse overheid de executies zelfs helemaal niet toe. Vanaf 1998 deed ze dat wel, met regelmatige aankondigingen dat veroordeelden terechtgesteld waren, maar zonder daarbij details te geven over de identiteit van de veroordeelden of het tijdstip van de executie.
Amnesty International (AI) in Japan is voorzichtig optimistisch over de nieuwe openheid. “We zien het als een eerste barst in de geheimzinnigdoenerij rond het executiesysteem in Japan,” zegt Misaki Yagishi van Amnesty. “Maar we blijven ons verzetten tegen de doodstraf. Dit jaar zijn er meer veroordeelden opgehangen dan in de voorbije tien jaar.”
De Japanse regering zegt dat ze de informatie publiceert om tegemoet te komen aan de kritiek in binnen- en buitenland over de geheimzinnigheid van het systeem. “Het is belangrijk dat de families van de slachtoffers en het publiek de noodzaak van de executies begrijpen”, zei minister van Justitie Kunio Hatoyama voor de Commissie Justitie in het Japanse parlement. “Executiebevelen tekenen is pijnlijk, maar het is een verantwoordelijkheid die ik moet nemen.”
Volgens velen heeft Hatoyama zo zijn eigen redenen voor de plotse openheid. Professor Pema Gyalpo, adviseur van de regering, ziet er vooral een politiek manoeuvre in. “Hatoyama wil zichzelf in de schijnwerpers plaatsen, omdat hij momenteel nummer twee is in de opvolgingsrace om eerste minister te worden. Door te choqueren wil hij meer naambekendheid krijgen.” Nadat hij in augustus de eed aflegde, ontketende Hatoyama al een storm van protest toen hij verkondigde dat executies “systematisch zouden moeten uitgevoerd worden”, zelfs zonder tussenkomst van de minister.
Ook de kritiek van internationale mensenrechtenorganisaties groeit. “De namen van de terechtgestelden zijn weliswaar vrijgegeven, maar de ophangingen gebeurden plotseling, zoals gewoonlijk zonder waarschuwing van de veroordeelden of hun families,” zegt Amnesty International in een statement. De organisatie wijst er ook op dat Japan ingaat tegen de wereldwijde trend nu zelfs de Verenigde Staten het aantal doodsvonnissen en executies terugschroeft.