Kabila dreigt Congolees parlement te blokkeren

De voorbije weken namen, onder druk van president Joseph Kabila, vijf van de zeven leden van het bureau van het Congolese parlement ontslag. Alleen parlementsvoorzitter Vital Kamerhe en de vertegenwoordiger uit de partij van Nzanga Mobutu bleven zitten. Daardoor kan het bureau niet meer functioneren, en dus ook het parlement niet meer.

Getuigt een insider: ‘Er moet behoorlijk wat druk geweest zijn op die vijf ontslagnemende parlementsleden want als lid van het bureau ontvangen ze een extra-inkomen en beschikken ze over een eigen kabinet. En ze zijn niet zeker dat ze herverkozen worden door hun collega’s als er een nieuw bureau wordt verkozen.’ Het gaat alvast om een opmerkelijke schending van de scheiding der machten want normaal valt het bureau geheel en al onder de parlementaire macht.

Het gebeuren vindt plaats tegen de achtergrond van groeiende spanningen tussen de partijgenoten Kamerhe en Kabila. Kamerhe vond het niet kunnen dat Kabila zonder het parlement daarin te kennen, Rwandese troepen op het grondgebied toeliet om zo samen met de Congolese troepen ‘jacht te maken’ op de FDLR, de restanten in Oost-Congo van de verantwoordelijken voor de Rwandese genocide. Sindsdien ging het van kwaad naar erger tussen Kamerhe en Kabila.

Kamerhe behoorde jarenlang tot de inner circle van Kabila, en stond voor de Zuid-Kivoetak van de PPRD, de partij van de president. Als parlementsvoorzitter is Kamerhe meer en meer iemand geworden in de Congolese politiek, een gezicht en een potentiële bedreiging voor president Joseph Kabila die nog niet veel verwezenlijkingen kan voorleggen aan zijn bevolking en over twee jaar zijn het opnieuw verkiezingen. ‘Als Kamerhe naar zijn thuisbasis Bukavu trekt, staan de straten vol. Als Kabila afzakt, is het heel wat minder’, getuigt Congokenner Kris Berwouts van de Europese ngo-koepel Eurac.

In een land waar niks gaat, wist het parlement als controleur van de regering een zekere geloofwaardigheid te verwerven.

Grootste crisis sinds verkiezingen

Dit is meteen de grootste politieke crisis sinds de verkiezingen. Kris Berwouts: ‘Als er nu een instelling was die haar werk deed in Congo, was het wel het parlement. In een land waar niks gaat, wist het parlement als controleur van de regering een zekere geloofwaardigheid te verwerven. Kamerhe moet dus echt blijven zitten. Anders dreigt het laatste restantje geloofwaardigheid van de derde republiek verloren te gaan.’

Toch is niet duidelijk hoe dit verder moet. Tot 15 maart is het parlement in reces maar als de parlementairen over tien dagen terug naar Kinshasa afzakken, kunnen ze in principe niet meer vergaderen.