Kony's leger krijgt klappen

Oeganda, de Democratische Republiek Congo en Zuid-Soedan namen samen het initiatief om het Oegandese LRA, het Verzetsleger van de Heer, uit te schakelen. De rebellenleider, Joseph Kony, blijft een definitief vredesakkoord uitstellen. Voor de regeringen is de maat vol.
Het LRA voert al sinds het midden van de jaren tachtig een burgeroorlog tegen de Oegandese regering. Joseph Kony wil een onafhankelijke staat oprichten, waar de bijbelse Tien Geboden strikt gevolgd worden.
Het leger staat bekend om zijn gruwelijkheden tegen de mensheden: foltering, moord en verkrachting zijn dagelijkse kost, en voor de rekrutering van soldaten voor het Verzetsleger, ontvoert Kony duizenden kinderen. Hij hult zich in een aura van mystiek en angst, spreekt soms in tongen, en legt zijn volgelingen regels en rituelen op, die ze ook strikt opvolgen.

Wanhoop

Omdat Kony en zijn leger het strijdveld hebben uitgebreid naar de buurlanden Soedan en Congo, hebben de regeringen van deze landen beslist om actie te ondernemen. De Congolese minister van Informatie, Lambert Mende Omalanga, verklaarde in het BBC-programma Focus on Africa, dat zijn land deelneemt aan de aanval uit wanhoop: “Het is onze plicht om terroristen uit te roeien. Het LRA vermoordt Congolezen en ontvoert en verkracht Congolese kinderen. Wij moeten iedereen die hen kwaad wil aandoen, tegenhouden en verpletteren.”

Arrestatiebevel

Dat de regeringen nu tot een aanval overgaan, na twee jaar moeizaam onderhandelen, heeft een reden: de rebellenleider weigerde vorige maand nog een vredesakkoord te ondertekenen. Het Internationaal Strafhof in Den Haag heeft sinds 2005 een aanhoudingsbevel lopen tegen Kony en de top van zijn rebellenleger, voor oorlogsmisdaden en misdaden tegen de mensheid.
Zolang die bevelen niet ingetrokken worden, tekent Kony niet. Hij weigert ook om de president van Oeganda, Yoweri Museveni, te ontmoeten, wat het vredesproces niet vergemakkelijkt. Ooit zei Kony: “Ik zal met Museveni wel communiceren, maar dan via heilige geesten, en niet via de telefoon.”

Escalatie

David Matsanga, onderhandelaar voor het LRA, verklaarde achteraf dat het vredesproces nu zo goed als niet meer bestaat: “De vrede was echt binnen handbereik, we hadden enkel meer tijd nodig. De Soedanese deelname aan de aanval is een zeer slechte zaak. Het Soedanese leger was een bemiddelaar in deze oorlog, het conflict kan nu enkel escaleren.”
De aanval op het rebellenkamp in Garamba, Congo, was bedoeld om gijzelaars vrij te laten en leiders van het LRA te arresteren. Of dat gelukt is, is nog niet bekend. Volgens het Oegandese leger werden verschillende kampen, inclusief het basiskamp, wel verwoest.