Kunstmatige zoetstoffen stapelen zich op in het milieu

Nieuws

Onderzoek in 24 landen

Kunstmatige zoetstoffen stapelen zich op in het milieu

In ons afvalwater zitten steeds meer kunstmatige zoetstoffen, blijkt uit onderzoek in 24 landen. Net als PFAS breken de stoffen nauwelijks af en stapelen ze zich op in ecosystemen.

Artificiële zoetstoffen worden steeds vaker gebruikt om frisdrank zoet te houden zonder suikers bijvoorbeeld, maar ook in bewerkte voedingsmiddelen of producten zoals tandpasta. Maar de stoffen zijn ook omstreden, omdat een verband vermoed wordt met gezondheidsproblemen zoals diabetes type 2, hartaandoeningen of zelfs kanker.

Onderzoekers van de University of Technology Sydney vroegen zich af of er ook negatieve gevolgen zijn voor het milieu. Ze deden metingen in zuiveringsinstallaties en rivieren in 24 verschillende landen.

Hun conclusies in het Journal of Hazardous Materials tonen aan dat sucralose, acesulfaam, saccharine en cyclamaat wereldwijd de meest voorkomende kunstmatige zoetstoffen zijn. De hoogste concentraties werden aangetroffen in de VS, Spanje, India en Duitsland.

Robuust

In tegenstelling tot natuurlijke suikers zijn kunstmatige zoetstoffen ontworpen om vertering te weerstaan. Dat betekent dat ze vaak grotendeels onveranderd door het menselijk lichaam reizen en dus in ons afvalwater terechtkomen. Zuiveringsinstallaties zijn niet altijd even goed in staat om ze daaruit te filteren.

Uit het onderzoek blijkt dat saccharine en cyclamaat meestal goed konden worden verwijderd, maar dat andere kunstmatige zoetstoffen zoals acesulfaam vaak ongefilterd in het milieu terechtkomen.

Net als PFAS

Er is momenteel veel aandacht voor PFAS, de ‘eeuwigdurende chemicaliën’ die zich kunnen ophopen in het milieu en in drinkwater, zeggen de onderzoekers, maar kunstmatige zoetstoffen doen in essentie hetzelfde.

‘Zoetstoffen zoals sucralose zijn ongelooflijk persistent’, zegt hoogleraar Milieutechnologie Qilin Wang. ‘Door hun chemische stabiliteit kunnen ze zowel conventionele als geavanceerde zuiveringsprocessen overleven, waardoor ze uiteindelijk in rivieren, meren en kustwateren terechtkomen en aquatische ecosystemen kunnen aantasten.’

De wetenschappers roepen vooral op tot voortdurende controle van het afvalwater, strengere regelgeving en betere waterzuiveringstechnologieën om de milieurisico's te verminderen.