Latijns-Amerika verliest strijd tegen woestijnvorming

Op 17 juni is het de Internationale Dag voor de Strijd tegen de Woestijnvorming. Latijns-Amerika verliest de strijd tegen de verwoestijning. De uitgeputte bodem brengt de voedselproductie steeds meer in de problemen.

  • CGIAR (CC BY-NC-ND 2.0) Bijna 70 procent van de Zuid-Amerikaanse bodem kampt met erosie: 100 miljoen hectare door ontbossing, 70 miljoen hectare door overbegrazing. CGIAR (CC BY-NC-ND 2.0)

Bijna 70 procent van de Zuid-Amerikaanse bodem kampt met erosie: 100 miljoen hectare door ontbossing, 70 miljoen hectare door overbegrazing.

In Brazilië lijdt ruim de helft van de enorm uitgestrekte regio Nordeste (1,6 miljoen vierkante kilometer) onder woestijnvorming. Dat heeft belangrijke gevolgen voor de maïs- en bonenteelt, twee basisgewassen in het land.

Bodemdegradatie

In Argentinië, Mexico en Paraguay zijn er op meer dan de helft van het grondgebied problemen met bodemdegradatie en woestijnvorming. In Bolivia, Chili, Ecuador en Peru kampt tussen 27 en 43 procent van de oppervlakte met woestijnvorming. In Bolivia wonen zes miljoen mensen, drie kwart van de bevolking, in gebieden met bodemproblemen.

Volgens de Bodematlas van de VN-voedsel- en Landbouworganisatie (FAO) lijdt drie kwart van de bodem in El Salvador onder watererosie, terwijl in Guatemala 12 procent bedreigd wordt door woestijnvorming.

Migratie

De FAO benadrukt dat 95 procent van de voedingsproducten die de wereldbevolking eet, afkomstig is van grond die steeds meer uitgeput raakt. Wereldwijd kampt 80 procent van de landbouwgrond met een matig tot ernstige vorm van erosie en 10 procent met lichte erosie. Slechts een tiende van de landbouwgrond op onze planeet is dus gezond.

Om mensen hiervan bewust maken vindt op 17 juni de Internationale Dag voor de Strijd tegen de Woestijnvorming plaats.

‘Zonder een oplossing op lange termijn treffen woestijnvorming en bodemdegradatie niet alleen de voedselbevoorrading, maar leiden ze ook tot toenemende migratie, die de stabiliteit van veel landen en regio’s in gevaar brengt’, zei VN-secretaris-generaal Ban Ki-moon naar aanleiding van deze dag.

Link met armoede

‘Iedereen beseft hoe belangrijk water is, maar niet iedereen ziet in dat de bodem meer is dan iets waarop we lopen’, zegt Pilar Román van het Zuid-Amerikaanse kantoor van de FAO. ‘De bodem geeft ons voedsel, vezels, materialen om te bouwen, we halen er water uit, slaan er CO2 in op.’

Er is een nauwe link tussen armoede, woestijnvorming en bodemdegradatie, zegt ze. ‘Veel studies laten zien dat de armste en kwetsbaarste gemeenschappen het minst toegang hebben tot landbouwgrondstoffen. Een arme gemeenschap heeft alleen toegang tot minder vruchtbare grond, en minder toegang tot zaden, water, productiemiddelen, landbouwmachines en stimulerende maatregelen.’

Binnen de arme gemeenschappen zijn de vrouwen — zij hebben minder eigendommen – en inheemse groepen het meest kwetsbaar.

Ontbossing

De relatie werkt ook in de andere richting: ‘Een gedegradeerde bodem doet een gemeenschap migreren, wat conflicten veroorzaakt over een schaars goed.’ In Chili bijvoorbeeld kampt 49 procent van het grondgebied met erosie en 62 procent met woestijnvorming.

De overheid heeft daarom haar degradatiekaart geactualiseerd, zodat ze strategische acties kan plannen. Die actualisering gebeurde door weer- en klimaatgegevens van de laatste zestig jaar toe te voegen, alsook geografische, sociaaleconomische en biologische gegevens.

‘De belangrijkste rechtstreekse oorzaken van woestijnvorming, bodemdegradatie en droogte op nationaal niveau zijn ontbossing, bosdegradatie, bosbranden en een verandering in bodemgebruik’, zegt Efraín Duarte, auteur van deze actualisering.

Daarbovenop komt de impact van de klimaatverandering. Verscheidene studies wijten minstens 25 procent van het regentekort tijdens de droogte die Chili nu al bijna vijf jaar teistert, aan de klimaatverandering.

Onrechtstreekse oorzaken zijn onder meer een gebrek aan overheidscontrole en armoede op het platteland.

Volgens de FAO kan duurzame landbouw op lange termijn de voedselproductie met 58 procent doen stijgen. Bovendien beschermt ze de bodem voor toekomstige generaties.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.