Meer dan 25.000 soorten met uitsterven bedreigd

De rode lijst van de internationale natuurbehoudsorganisatie IUCN is een wereldwijde referentie wat betreft het aantal soorten dat kwetsbaar of ernstig bedreigd is. De nieuwste editie van de lijst telt 87.967 soorten, waarvan 25.062 in de meest bedreigde categorie. Opvallend is dat in deze editie soorten voorkomen waarvan tot voor kort werd gedacht dat ze alomtegenwoordig en veilig waren.

Kever

Dat is bijvoorbeeld het geval voor de Noord-Amerikaanse es. Vijf van de zes essensoorten die het vaakst voorkomen in Noord-Amerika vallen nu in de categorie “ernstig in gevaar”, de laatste categorie voor een soort uitsterft. Een zesde soort valt in de categorie “kwetsbaar”. De belangrijkste bedreiging voor de boomsoorten is de essenprachtkever, die zich dankzij de klimaatverandering steeds verder kan verspreiden naar gebieden waar het tot voor kort te koud was.

De essen zijn een sleutelelement in de Noord-Amerikaanse wouden. Ze vormen een habitat en leveren voedsel voor vogels, eekhoorns en insecten, en helpen belangrijke bestuivers zoals vlinders en motten. Maar de teloorgang van de essensoorten is ook een economisch drama: witte es is een van de meest waardevolle houtsoorten in Noord-Amerika.

Antilopen

Vijf Afrikaanse antilopensoorten hebben dan weer vooral te lijden onder stroperij, een steeds kleiner leefgebied en concurrentie met vee. De snelle teloorgang van de antilopensoorten is tekenend voor de achteruitgang van heel wat zoogdieren op het Afrikaanse continent, die in toenemende mate moeten wedijveren met de mens voor ruimte en voedsel.

‘Onze activiteiten als mens duwen soorten zo snel richting uitsterven dat het voor natuurbeschermers onmogelijk is om de teloorgang in real time te volgen’

‘Antilopenpopulaties blijven krimpen naarmate de menselijke bevolking blijft groeien, land vrijmaakt voor landbouw, op wild jaagt, nederzettingen uitbreidt en nieuwe wegen aanlegt’, zegt David Mallon, die meewerkte aan de lijst. ‘Om die gevaarlijke trend te keren, moet het beschermen van de biodiversiteit prioriteit krijgen. De bestaande wetgeving moet ook veel effectiever worden afgedwongen.’

‘Onze activiteiten als mens duwen soorten zo snel richting uitsterven dat het voor natuurbeschermers onmogelijk is om de teloorgang in real time te volgen’, zegt Inger Andersen, directeur-generaal van de IUCN. “Zelfs de soorten waar we van dachten dat ze veilig waren, zoals antilopen in Afrika of essensoorten in de VS, kunnen nu op korte termijn uitsterven.”

“Hoewel beschermingsmaatregelen wel degelijk effect hebben, wordt er gewoon onvoldoende prioriteit gegeven aan de bescherming van de bossen, savannes en andere ecosystemen waar we voor ons overleven afhankelijk van zijn. Onze planeet heeft nood aan dringende, wereldwijde actie om de soorten te redden en zo ook voor onszelf een duurzame toekomst te verzekeren.”