Meningsverschillen over financiering van ontwikkeling niet onoverbrugbaar
Emad Mekay
24 februari 2002
De VS en de Europese Unie zijn het niet
eens over de toekomstige financiering van ontwikkelingssamenwerking, maar
experts achten een vergelijk mogelijk op de VN-conferentie die in maart in
het Mexicaanse Monterrey het thema behandelt.
De Verenigde Staten zoeken steun voor hun voorstel om gedeeltelijk af te
stappen van de zachte leningen waarmee arme landen nu aan
investeringsmiddelen worden geholpen. Washington wil dat de helft van het
geld dat naar de ontwikkelingslanden gaat in de toekomt uit giften bestaat.
Aan die giften zouden strenge voorwaarden worden gekoppeld. Het geld zou
enkel mogen worden gebruikt in sectoren als gezondheidszorg en onderwijs,
voor de aanleg van basisinfrastructuur als waterleidingen en rioleringen of
voor de verbetering van andere openbare diensten. En de kraan zou worden
dichtgedraaid als de investeringen geen resultaten opleveren. Washington
vindt dat de leningen die de Wereldbank en zijn zachte leningenluik, de
International Development Association (IDA), de voorbije decennia hebben
verstrekt aan arme landen, nauwelijks tot vooruitgang hebben geleid op die
gebieden en de ontvangerlanden dan ook nog eens met een zware schuldenlast
hebben opgezadeld.
De Europese landen werpen op dat Washington de successen van zachte
leningen over het hoofd ziet en bestaande internationale instellingen en
programma’s voor ontwikkelingssamenwerking dreigt te ondermijnen. De EU
vindt ook dat de VS niet veel recht van spreken hebben met een
ontwikkelingsbijdrage van amper 0,1 procent van hun bruto binnenlands
product - het gemiddelde binnen de EU bedraagt 0,35 procent. Europa zou
graag zien dat de VS eerst weer meer geld beginnen vrij te maken. Volgens
de Wereldbank is er immers de komende 15 jaar een verdubbeling nodig van de
internationale ontwikkelingshulp om de zogenaamde millenniumdoelstellingen
te halen, zoals de halvering van de armoede in de wereld tegen 2015.
Maar naarmate de top van Monterrey dichterbij komt, lijken Europa en de VS
zich naar elkaar toe te bewegen. Europa zou er naar verluidt al mee kunnen
instemmen 10 procent van de leningen die de Wereldbank ter beschikking
stelt, om te zetten in giften. Momenteel gaat maar 1 procent van het geld
dat de Wereldbank aan ontwikkelingslanden overmaakt, naar buiten als
giften. Canada en Japan, twee andere grote donors, zeggen dat ze tot 16
procent willen gaan.
Volgens insiders zou Washington van zijn kant meer geld willen gaan
besteden aan ontwikkelingssamenwerking - in de ontwerpbegroting van de
regering-Bush voor volgend jaar is al een bescheiden verhoging opgenomen.
En de beslissing van president Bush om zelf naar Monterrey te reizen, kan
ertoe leiden dat de VS daar zwaar onder druk komen te staan om er nog een
schep bovenop te doen.