Menselijke impact op de oceanen verdubbelt tegen 2050

De oceanen voorzien de mens al duizenden jaren van voedsel, zuurstof en levensonderhoud. Ze zijn zo uitgestrekt dat ze onuitputtelijk en onaantastbaar lijken. Toch is hun toekomst zorgwekkend, zegt onderzoek in Science, door de gecombineerde druk van onder meer klimaatverandering, menselijke activiteiten, verlies van vis, zeespiegelstijging, verzuring en vervuiling.

‘Onze cumulatieve impact op de oceanen, die nu al aanzienlijk is, zal tegen 2050 nog verdubbelen’, zegt Ben Halpern, marien ecoloog en directeur van National Center for Ecological Analysis and Synthesis (NCEAS). ‘Het is ontnuchterend. En het is onverwacht, niet omdat de impact zal toenemen – dat is niet verrassend – maar omdat die impact zo snel en zo massaal zal toenemen.’

De opwarming en het verlies van biomassa door de visserij zijn de belangrijke factoren in de impact, die ‘mogelijk de capaciteit overtreffen van ecosystemen om milieuveranderingen te verwerken.’

Tropische regio’s en de poolgebieden veranderen het snelste, maar toch zijn het kustgebieden wereldwijd die de zwaarste gevolgen zullen ondervinden. Dat is logisch, zeggen de onderzoekers, omdat daar de menselijke activiteiten het meest ingrijpend zijn. Maar het is ook zorgwekkend: kusten zijn de plek waar mensen het meeste waarde ontlenen aan de oceanen.

Wereldwijd model

Halpern werkte al in 2008 mee aan een studie die de alarmklok luidde over de staat van de oceanen. Uit het toen baanbrekende onderzoek bleek dat geen plek onaangetast bleef en dat 41% van de mariene milieus al zwaar was getroffen.

‘Tot dan volgden mensen telkens één probleem, maar niet alles tegelijk’, legt hij uit. ‘Nog belangrijker was dat er tot dan een alomvattend gevoel heerste dat de oceaan zo enorm is dat de menselijke impact onmogelijk zo ernstig kon zijn.’

Waar het artikel in 2008 iets vertelde over de toenmalige staat van de oceanen, waarschuwt het nieuwe artikel in Science waar we naartoe evolueren, zegt hij.

Actie

Krachtig beleid in de strijd tegen de klimaatverandering en strengere regels voor de visserij zijn mogelijke pistes om de impact op de oceanen te verminderen, zeggen de onderzoekers. Ook aandacht voor unieke habitats zoals zoutmoerassen en mangrovebossen kan helpen.

‘In de toekomst kunnen kijken is een superkrachtig planningsinstrument’, zegt Halpern. ‘We kunnen die toekomst nog steeds veranderen - dit artikel is een waarschuwing, geen doktersvoorschrift.’