Mexicaanse maïs besmet met verboden transgene soorten

Nieuws

Mexicaanse maïs besmet met verboden transgene soorten

Stephen Leahy

16 oktober 2003

Op de akkers in Mexico groeien behoorlijk wat maïssoorten die gekruist zijn met genetisch gewijzigde soorten, waarvan sommige in de VS al uit de markt zijn genomen. De genetische contaminatie is sterker verspreid dan tot dusver werd aangenomen, maar experts zijn het oneens over de vraag hoe erg dat is.

Het eerste wetenschappelijke bewijs dat de Mexicaanse maïs ‘besmet’ is met DNA van transgene maïs werd twee jaar geleden al geleverd door Amerikaanse onderzoekers. Dat veroorzaakte toen heel wat ophef, want transgene gewassen zijn tot nader order verboden in Mexico.

Intussen is de genetische contaminatie uitgewaaierd over zowat alle windstreken, aldus een onderzoek dat het Centrum voor Studiecentrum voor Plattelandsontwikkeling (CECCAM) vorige week publiceerde. In negen deelstaten in het noorden, het centrum en het zuiden van het land vertoont maïs sporen van genetische contaminatie, aldus CECCAM, dat zo’n 2000 stalen nam op 38 boerderijen. De planten testten positief op testkits uit de handel. De maïsvelden van 33 gemeenschappen in negen deelstaten (Chihuahua, Morelos, Durango, Estado de Mexico, Puebla, Oaxaca, San Luis Potosi, Tlaxcala en Veracruz) bleken ‘besmet’. De biologen van de Nationale Autonome Universiteit van Mexico, die de tests uitvoerden, troffen niet-natuurlijke genen aan in een vierde van de stalen.

De Mexicaanse maïsplanten bevatten sporen van drie of vier soorten genetisch gewijzigde soorten. Er werden onder meer sporen aangetroffen van StarLink, een insectenwerende maïssoort die ook in de VS niet voor menselijke consumptie verkocht mag worden omdat er aanwijzingen zijn dat het product allergische reacties veroorzaakte bij mensen. Biotechbedrijf Aventis nam StarLink in 2000 ook als veevoeder uit de handel nadat er sporen van waren teruggevonden in menselijke voedingswaren.

De besmetting in Mexico wordt veroorzaakt door de Amerikaanse voedselhulp, zegt Silvia Ribeiro van de Mexicaanse ngo ETC Group met grote stelligheid. Mexico heeft vijf tot zes miljoen ton Amerikaanse maïs aangekocht om boeren te helpen die getroffen waren door de droogte. Ongeveer de helft van die maïs bevatte genetisch gewijzigde korrels.

Volgens Ribeiro is de Mexicaanse regering op de hoogte van het probleem maar onderneemt ze niets. Twee jaar geleden werden vier overheidsstudies uitgevoerd en die resultaten moeten intussen bekend zijn. De regering doet niets aan de zaak. De genetisch gewijzigde gewassen blijven binnenstromen uit de VS.

Wetenschappers zijn het niet eens over de vraag of de genetische contaminatie schadelijk kan zijn voor de mens, zo bleek eind vorige maand op een internationale ggg-conferentie in Mexico-stad. De ‘Geneflow’ (besmetting) is aanzienlijk in traditionele maïssoorten, maar weinig deelnemers aan de conferentie maakten zich daar zorgen over. Heel wat wetenschappers stelden dat er geen enkel wetenschappelijk bewijs is dat de overdracht van genetisch gewijzigde genen een gevaar betekent voor de menselijke gezondheid of voor de biodiversiteit.

De Mexicaanse boeren blijven radicaal tegen de import Amerikaanse maïs, zij het om andere redenen dan de volksgezondheid. Op een persconferentie in Mexico-stad eisten inheemse en boerenleiders het einde van de import van de zwaar gesubsidieerde Amerikaanse maïs. De transgene besmetting geeft hen een extra argument tegen, maar het debat over ggg’s wordt er niet duidelijker op. Baldemar Mendoza, een inheemse boer uit Oaxaca, vertelde de verzamelde pers dat we al veel grillige maïskolven gezien hebben, maar nog nooit zoveel zoals nu. De oude boeren van het dorp in hun hele leven nog nooit zoveel maïs met groeiafwijkingen gezien. Volgens de boer in kwestie was er maar één verklaring voor de grillige maïsvormen: de transgene maïs van de Yankees