Parlementsverkiezingen in Libanon meer dan twee jaar uitgesteld

Met deze stemming in het Libanese parlement werd beslist om de verkiezingen twee jaar en zeven maanden uit te stellen. Na een eerste uitstel in juni 2013 zouden de verkiezingen doorgaan op 20 november. Door het tweede uitstel vandaag, zal het huidige parlement zeker acht jaar aanblijven, het dubbele van de normale termijn. 

Het wetsvoorstel om de verkiezingen uit te stellen, werd in augustus ingediend en stuitte meteen op verzet van de Fractie voor Verandering en Hervorming. Ze wil nieuwe verkiezingen en dringt aan op de aanduiding van een nieuwe president. Deze fractie wordt geleid door Michel Aoun, die ook de grootste christelijke partij, de Vrije Patriottische stroming, leidt. Ook Hezbollah maakt deel uit van de fractie.

In een uitzonderlijke openbare vertoning mengde Hezbollah leider Sayyed Hasan Nasrallah zich maandag in de kwestie. Hij verraste met een uiting van voorzichtige steun voor uitstel van de verkiezingen, om een politiek vacuüm te vermijden. De Fractie voor Verandering en Hervorming besliste echter de stemming vandaag te boycotten. ‘We hebben gewacht tot het laatste moment om de politici de kans te geven in te gaan op ons aanbod om de termijn van meer dan twee jaar in te korten’, zegt Ibrahim Kanaan, parlementslid van de Fractie.

Geen president

In mei liep de ambtstermijn van Michel Suleiman als president af. Sindsdien slaagde het parlement er niet in een nieuwe president aan te stellen. Voor leden van de 14-maart-beweging reden genoeg om de parlementsverkiezingen uit te stellen.

Huidige presidentskandidaten, Michel Aoun en Samir Geagea, kwamen een dag voor de stemming nog op de proppen met mogelijkheden om het uitstel te vermijden. ‘We verwerpen een uitstel omwille van een risico op een machtsvacuüm. Het alternatief is het houden van een presidentsverkiezing’, meent Aoun. Aoun’s concurrent, Samir Geagea riep de Vrije Patriottische stroming op om de stemming vandaag niet te boycotten en hun stem uit te brengen op Aoun als president. Dat zou een nieuw uitstel hebben vermeden volgens Geagea.

Inbreuken op internationaal recht?

Tegenstanders zeggen dat verkiezingen een democratisch principe zijn die niet mogen worden ondermijnd. Anderzijds verwijzen voorstanders van het uitstel naar het belang van een stabiele politieke situatie. Verkiezingen zouden kunnen leiden tot een machtsvacuüm, dus is uitstel het ‘minst noodzakelijke kwaad’.

Volgens Human Rights Watch, echter, gaat dit in tegen internationaal recht dat zegt dat ‘elke burger het recht en de kans moet hebben om te stemmen en verkozen te worden in eerlijke en periodieke verkiezingen’. Nu het uitstel werd goedgekeurd, zullen deze parlementsleden acht jaar zetelen, het dubbele van een normale termijn.

Hiyam Kossayfi van de Libanese krant Al Akhbar beweert dat ‘democratie een luxe is tegenover een dreigende ineenstorting van het hele systeem, vooral met de huidige veiligheidssituatie’. Nadim Houry, onderdirecteur van de afdeling Midden-Oosten en Noord Afrika van Human Rights Watch, weerlegt: ‘Er is nooit een geschikt moment voor verkiezingen, zeker in Libanon, maar dit land hield reeds verkiezingen onder moeilijke omstandigheden in het verleden.’

Publiek protest

Al in augustus kwamen demonstranten de straten op om het uitstel af te wijzen. ‘We geloven dat verandering slechts mogelijk is via democratische processen zoals verkiezingen. Als de regering en parlementsleden deze processen omzeilen, moeten we in actie treden’, vertelt Samir Abdullah van Lebanese Association for Democratic Elections (LEDA).

Ook vandaag verzamelen tientallen demonstranten voor het parlement. De protesten worden geleid door een burgerbeweging die opkomt tegen het uitstel. ‘Het uitstel is een bezetting van het parlement’, beweert de beweging.