Moorden op Braziliaanse journalisten blijven onbestraft

Braziliaanse journalisten hebben steeds minder vrijheid, stelt het CPJ in een nieuwe rapport. Alle ogen van de wereld zullen in juni gericht zijn op Brazilië tijdens het wereldkampioenschap voetbal. Maar de vraag is hoe kritisch Braziliaanse journalisten zelf nog mogen berichten over de gebeurtenissen in hun land, zoals de talrijke protesten en wantoestanden in de aanloop naar het evenement, zegt het CPJ.

Imagogevoelig

Door de internationale aandacht voor het wereldkampioenschap, maar ook de presidentsverkiezingen in oktober, is de Braziliaanse regering volgens CPJ extra gevoelig aan haar imago op het vlak van mensenrechten en censuur. Eind 2012 werd er binnen de Braziliaanse overheid al een werkgroep aangesteld om aanvallen op de pers te onderzoeken en aanbevelingen te doen aan de federale overheid.

Voor het vierde jaar op rij is Brazilië een van de landen waar moorden op journalisten het meest waarschijnlijk ongestraft blijven.

De werkgroep, waarin zowel middenveldorganisaties als adviseurs van president Rousseff en de ministeries van Communicatie en Justitie zetelen, documenteerde 321 gevallen van geweld tegen journalisten in de periode 2009-2014: moord, ontvoering, doodsbedreigingen, aanranding en andere vormen van intimidatie. Brazilië is nummer 11 op de CPJ-lijst van landen met de meeste moorden op journalisten, net boven Afghanistan. Voor het vierde jaar op rij is Brazilië volgens CPJ bovendien één van de landen waar moorden op journalisten het meest waarschijnlijk ongestraft blijven.

Onrustwekkende evolutie

De organisatie Reporters Without Borders (RWB), die jaarlijks de World Press Freedom Index publiceert (een lijst van landen volgens niveau van persvrijheid), benadrukte in februari al de onrustwekkende evolutie in Brazilië.

“Brazilië is vandaag in het westelijke halfrond het dodelijkste land voor werknemers in de mediasector, een positie die voordien werd bekleed door Mexico”, stipt RWB aan. “Deze tragische doden in Brazilië zijn uiteraard ook te wijden aan het hoge niveau van geweld. De greep van de georganiseerde misdaad op bepaalde regio’s maakt het enorm risicovol om te berichten over onderwerpen zoals bijvoorbeeld corruptie, drugs of illegale trafiek in grondstoffen”.

Hervorming

CPJ beveelt de Braziliaanse autoriteiten aan om de wetgeving te hervormen, zodat de federale overheid de bevoegdheid krijgt om misdaden tegen journalisten te behandelen. Daarnaast vraagt de organisatie onder meer dat middenveldorganisaties sterker betrokken worden bij de ontwikkeling van beschermingsmechanismen voor journalisten.

“De vraag is of de regering de aanbevelingen zal implementeren, en zo ja, hoe snel”, zegt Mauri König, onderzoeksjournalist voor de Braziliaanse krant Gazeta do Povo en één van de winnaars van de International Press Freedom Awards 2012, in een reactie aan CPJ. “Er moeten snel ingrijpende maatregelen genomen worden, want elk ernstig incident kan een negatieve impact hebben op het internationale imago van Brazilië.”

Van de Braziliaanse regering kwam nog geen officiële reactie op het rapport.