Moslimbroederschap kijkt verder dan Tahrirplein
Adam Morrow en Khaled Moussa al-Omrani
01 december 2011
De Moslimbroederschap in Egypte heeft zich afzijdig gehouden tijdens de protesten afgelopen week op het Tahrirplein in Cairo. Dat controversiële besluit lijkt de Broederschap politieke winst op te leveren.
“Afgaand op de eerste signalen lijkt het erop dat de Broederschap het beter heeft gedaan tijdens de verkiezingen dan werd verwacht”, zegt Menaam Mounib, een prominente Egyptische autoriteit op het gebied van islamitische politieke bewegingen. Mounib ziet een verband met de terughoudende reactie van de beweging op het geweld op het Tahrirplein. “Het publiek heeft daar positief op gereageerd. De mensen willen stabiliteit na maanden van onrust.”
Maandag en dinsdag werd de eerste van drie stemronden voor de parlementsverkiezingen gehouden. De meeste waarnemers hadden verwacht dat de Partij voor Vrijheid en Gerechtigheid (FJP) - de politieke arm van de Broederschap - het goed zou doen samen met andere islamitische partijen. De FJP moet het opnemen tegen een aantal nieuwe liberale en linkse partijen, die grotendeels werden opgericht na de revolutie van februari waarbij president Hosni Moebarak verdreven werd.
“Politiek opportunisme”
De uiteindelijke resultaten van de verkiezingen zullen niet beschikbaar zijn voor half januari. De eerste stemronde kwam na een week met veel geweld. Tussen 19 en 23 november botsten veiligheidstroepen met duizenden demonstranten die protesteerden tegen het militaire bewind. Ze eisten dat de Militaire Raad die het land nu leidt, de macht overdraagt aan een burgerlijke autoriteit.
Bij de vijf dagen van gewelddadige confrontaties op en rondom het Tahrirplein kwamen tientallen mensen om. “Cairo heeft dergelijk geweld niet meer gekend sinds de opstand in januari”, zegt Mounib. Hoewel een aantal jonge leden van de Moslimbroederschap meedeed aan de protesten, weigerde de Broederschap het protest officieel te steunen.
“De Moslimbroederschap is veel van zijn geloofwaardigheid kwijtgeraakt door zich afzijdig te houden”, zegt Ibrahim Eissa, een journalist die tijdens het Moebarak-tijdperk voor de oppositie koos en momenteel hoofdredacteur is van de nieuwe onafhankelijke krant Tahrir. Soortgelijke geluiden klinken bij verschillende liberale en linkse figuren, die de Broederschap beschuldigen van “politiek opportunisme.”
Escalatie
Afgelopen zaterdag verdedigde Mohamed Badei, leider van de Broederschap, het standpunt van zijn beweging. De Broederschap heeft haar aanhang opgeroepen niet te gaan protesteren “omdat dat alleen maar leidt tot meer chaos en bloedvergieten”, staat in een verklaring. “Wij hebben ons gebaseerd op geloofwaardige informatie dat de crisis vooraf gepland was met de bedoeling de Broederschap bij het conflict te betrekken en zo de situatie verder te laten escaleren”, zei Badei.
Algemeen secretaris Saad al-Kitatni van de FJP zegt het zo: “We hebben niet gereageerd op oproepen om mee te doen aan de protesten omdat het plein vol was met individuen en groepen met een voor ons onduidelijke agenda.”
Al-Kitatni zegt bevestigd te hebben gekregen dat bepaalde groepen “die wisten dat ze verslagen zouden worden bij de verkiezingen” de zaak zo wilden laten escaleren, dat de verkiezingen afgelast hadden moeten worden.
Oude regime
Op 22 november maakte de Militaire Raad, tot verrassing van veel waarnemers, bekend dat de eerste ronde van de verkiezingen gewoon door zou gaan, ondanks het bloedvergieten.
Mounib wijst er ook op dat “bepaalde groepen liberalen, linksen en invloedrijke zakenmensen met banden met het voormalige regime liever gezien hadden dat de verkiezingen uitgesteld waren.
“Deze groepen hadden gehoopt de Broederschap bij het conflict op straat te betrekken, chaos te creëren en zo uiteindelijk uitstel van de verkiezingen te bereiken”, zegt hij. “De meeste media zijn in handen van deze mensen en ze laten hun stem luid horen. Bij de bevolking krijgen ze echter weinig steun, omdat die hun waarden niet deelt.”
Vandaag (donderdag) aan het einde van de dag worden de eerste uitslagen verwacht, maar de eerste resultaten wijzen erop dat de FJP en geallieerde partijen meer dan 55 procent van de zetels hebben veroverd in negen departementen. De Nourpartij, een islamistische partij van ultraconservatieve Salafisten, zou minstens 20 procent hebben gescoord.
De tweede ronde van de verkiezingen, waarbij gestemd wordt voor negen andere departementen, begint op 14 december. De derde ronde, voor de laatste 9 van de 27 Egyptische departementen, staat gepland voor 3 januari.