Musharraf zet alles in op Aziz - portret
M B Naqvi
07 september 2004
In het buitenland wordt enthousiast gereageerd op de definitieve benoeming van Shaukat Aziz tot premier van Pakistan. Aziz - een graag geziene gast in Washington, New Delhi en Kaboel - wordt de rechterhand van president Pervez Musharraf in diens strijd tegen het moslimfundamentalisme. Maar in eigen land zijn de reacties op de nieuwe premier lauwtjes.
Shaukat Aziz is al drie maanden interim-premier. Nu hij een parlementair mandaat in de wacht heeft gesleept, wordt hij volwaardig premier. De vlot Engels sprekende en gematigde Aziz heeft een goede reputatie in Washington. De technocraat heeft het grootste deel van zijn leven doorgebracht aan de top van het Amerikaanse bankwezen. Aartsrivaal India kan hem smaken omwille van zijn gematigde standpunten over de kwestie Kasjmir. New Delhi hoopt dat de onderhandelingen over dat betwiste gebied vlotter zullen verlopen met een man die bijna geen partijpolitieke banden heeft. Aziz’ Amerikaanse connecties maken hem ook populair bij door de VS gepatroneerde regering in Afghanistan.
President Musharraf toonde de vorige premier, Zafarullah Khan Jamali, de deur na een aanslepend meningsverschil over de aanpak van de terreurgroep al-Qaeda en van de Taliban. Tot grote ergernis van de VS blijven de Afghaanse Taliban erg actief in het Pakistaans-Afghaanse grensgebied. Jamali was voorstander van de zachte aanpak, terwijl Aziz eerder gewonnen is voor harde militaire actie.
Aziz’ officiële aanstelling als premier is in de eerste plaats bedoeld als een signaal aan Washington dat Islamabad de antiterreuragenda trouw blijft. De man heeft heel wat ervaring op dat gebied. Aziz trok Pakistan over de streep om actief mee te werken aan de ‘internationale oorlog tegen de terreur’ die Washington ontketende na de aanslagen van 11 september 2001. Aziz werkte de details uit van het Amerikaans-Pakistaanse verbond dat leidde tot de val van de Taliban. Het Amerikaanse leger heeft vier militaire bases in Pakistan.
De Amerikaanse broodheren tonen zich de jongste maanden echter misnoegd. De nog steeds erg actieve Taliban hebben uitvalsbases in de Noordwestelijke Grensprovincie, op Pakistaans grondgebied. De Amerikaanse en Afghaanse regeringen hebben Pakistan op het matje geroepen omdat Islamabad niet genoeg zou doen om de Taliban uit te roken. New Delhi beweert zelfs dat Pakistan de Afghaanse strijders met rust laat om ze later te kunnen inzetten in Kasjmir, als het staakt-het-vuren daar sneuvelt. Pakistan ontkent dat natuurlijk.
In Pakistan zelf wordt lauwtjes gereageerd op de nieuwe premier. De oppositie beschouwt de aanstelling van de technocraat als een onderdeel van de eenmansshow van Musharraf. De premier is net zomin verkozen als de president, die aan de macht kwam via een coup. Pakistan heeft alle instellingen van een democratie, maar het politieke leven wordt volledig gecontroleerd door het leger.
Iedereen is het er wel over eens dat Aziz erin geslaagd is het economische klimaat in Pakistan te verbeteren. Zijn goede relaties met de Wereldbank en het Internationaal Monetair Fonds en de Aziatische Ontwikkelingsbank hebben de afgelopen drie maanden een geldstroom op gang gebracht die de macro-economische
indicatoren uit het rood halen.
Het valt af te wachten in hoeverre Aziz van Musharraf echt de ruimte krijgt om een beleid uit te stippelen. De twee zitten in ieder geval in hetzelfde bad: een wanhopige strijd tegen islamitische extremisten. De president heeft al drie moordaanslagen overleefd. Aziz heeft één mislukte zelfmoordaanslag op zijn palmares. Allicht was dat niet de laatste poging. (MM/PD)