Na oorlog wacht Gaza huisvestingscrisis

‘Toen de Israëlische beschietingen begonnen, ben ik mijn mijn gezin naar een school gevlucht, maar die raakte overvol. Er waren ook geen goed sanitaire voorzieningen. Uiteindelijk zijn we beland op een ziekenhuisterrein’, zegt Islam Abu Sheira uit Beit Hanoun, een stad in het noordoosten van de Gazastrook.

Bij het Al-Shifa-ziekenhuis leeft het gezin al twee maanden in een “geïmproviseerd huis”. Terug naar hun eigen huis kunnen ze niet, want dat is verwoest. Net als veel Palestijnse gezinnen van wie de huizen verwoest zijn, zijn ze alles kwijt. De meeste gezinnen moesten zo snel hun huis verlaten, dat ze enkel de meest noodzakelijk spullen konden meenemen. ‘We kunnen nergens van leven en de kinderen slapen elke nacht op de grond. We hebben zelfs geen dekens’, klaagt Islam. ‘We leiden een primitief leven sinds onze vlucht. De meeste kleding is ook achtergebleven.’

Met de toename van het aantal vluchtelingen groeiden ook de opvangproblemen. Scholen konden niet voldoende basisfaciliteiten en medische zorg bieden. In elk klaslokaal werden vier tot vijf, of soms meer, mensen gehuisvest.

Jamila Saad, een huisvrouw die zorgt voor twaalf gezinsleden en vluchtte naar een school van de VN-organisatie voor Palestijnse Vluchtelingen (UNRWA), zegt dat daar één wc gedeeld moest worden met verschillende gezinnen. ‘We hebben een beter leven nodig voor onze kinderen. Ik hoop dat ons huis snel weer opgebouwd kan worden, zodat we een nieuwe start kunnen maken.’

Rampzalig

Internationale organisaties verlenen hulp aan de vluchtelingen, maar een definitieve oplossing voor de opvangproblemen is nog niet in zicht. De problemen plaatsen de nieuwe Palestijnse regering voor een enorme uitdaging en een grote verantwoordelijkheid om deze gezinnen zorg en een veilige omgeving te bieden. Ook moet zij wederopbouwprogramma’s implementeren die er komen met financiële hulp van de Europese Unie en andere donoren.

Door de oorlog met Israël is de water- en voedselvoorziening en de veiligheid van mensen achteruit gegaan, zegt Amjad Shawa, directeur van het Palestijnse NGO-Netwerk. De huisvestingssituatie was volgens hem voor de Israëlische militaire operatie al nijpend. Er heerste een tekort van 70.000 woningen. Die huizen werden vernield in de oorlogen in 2009 en 2012. ‘Na die twee oorlogen werden wederopbouwprojecten niet uitgevoerd. Het tekort aan huizen heeft nu een rampzalig niveau bereikt’, zegt Shawa.

Hij roept de Palestijnse Autoriteit op om een onafhankelijk orgaan op te richten van Palestijnse burgerorganisaties. Die zouden een plan voor wederopbouw in de Gazastrook kunnen opstellen.

Volgens cijfers van het Palestijnse Centrale Bureau voor de Statistiek (PCBS), woonden in juni 2014 zo’n 1,76 miljoen mensen in de Gazastrook die een oppervlakte heeft van 365 vierkante kilometer en een breedte van maximaal 12 kilometer. Daarmee is het een van de dichtsbevolkte gebieden in de wereld. Experts stellen dat daarom voedselvoorziening, gezondheidszorg en onderwijs prioriteit moeten krijgen op een toekomstige ontwikkelingsagenda.