Nigerdelta: ‘We willen geen pijplijncontracten, maar een soevereine staat’


Cornelius Noll
02 juni 2016
Boko Haram in het Noordoosten, de Niger Delta Avengers (NDA) in het Zuiden. Na zeven jaar van relatieve vrede is ook de olierijke Nigerdelta weer een oord van terreur. De NDA hebben het niet gemunt op burgers, maar op Nigeria’s olie-infrastructuur. 'Ze hebben zich de emancipatie-eis van de Delta louter toegeëigend.'
#Boom - gisteren ochtend claimden de Niger Delta Avengers via Twitter dat ze weer twee oliebronnen hebben vernietigd. Het vermeende slachtoffer Chevron weigert elke commentaar. Vorige donderdag hadden de Avengers al de elektriciteitstoevoer van Chevron aangevallen, waardoor haar volledige olieproductie op land stilgevallen is. De dag erna werd een pijplijn van het Nigeriaanse NNPC aangevallen. Ook bedrijven zoals Shell en Agip hebben sinds het ontstaan van de NDA in februari te kampen met sabotageaanvallen op belangrijke pijpleidingen.
RMP 24 and RMP 23 are Chevron Swamp Highest producing Wells. #Boom
— Niger Delta Avengers (@NDAvengers) June 1, 2016
Daardoor is de olieproductie in van 2,2 miljoen vaten gedaald naar een twintigjarig dieptepunt van 1,4 miljoen vaten. De situatie in Nigeria heeft in combinatie met bosbranden in Canada en onrusten in Libië de wereldwijde olieprijs doen stijgen tot bijna vijfenveertig euro per vat – de hoogste prijs in bijna zeven maanden.
Nigeria’s energieproductie is van drieduizend à vijfduizend megawatt gedaald naar duizend megawatt. De meeste energiecentrales lopen namelijk op gas uit de Nigerdelta, dat nu onvoldoende beschikbaar is.
‘Strikt gezien zijn de NDA gevaarlijker, meer vernietigend en dus duivelser dan Boko Haram.’
‘Strikt gezien zijn de Niger Delta Avengers gevaarlijker, vernietigender en dus duivelser dan Boko Haram. Terwijl Boko Haram met plezier burgerslachtoffers maakt, viseren de Avengers de olie- en energiesector. Dat zijn de twee cruciaalste onderdelen van onze economie’, schrijft Joe Igbokwe, woordvoerder van de regerende partij Progessief Congres (APC), in een opiniestuk in het Nigeriaanse The News.
Hij stelt dat Nigeria, traditioneel Afrika’s grootste olie-exporteur, een mono-economie is die volledig afhankelijk is van olie-exporten. Een dalende olieproductie hypothekeert dus Nigeria’s vermogen om ambtenaren te betalen, infrastructuur te bouwen, enzovoort.
Wie zijn de Avengers?
De naam Niger Delta Avengers is door zijn afkorting NDA een parodie op de Nigeria Defence Academy, de enige militaire universiteit van het land. De NDA komt voort uit twee rebellengroepen die al meer als tien jaar actief zijn: de Niger Delta Peoples Volunteer Force en de Movement for the Emancipation of the Niger Delta (Mend). Laatstgenoemde veroordeelt de NDA ondertussen.
Sinds 1990 wordt in de regio gestreden voor meer rechten voor de bevolking, al dan niet met wapens. De protesteerders en rebellen komen op voor meer autonomie, een redelijk deel van de inkomsten door oliewinning en een vergoeding voor de schade aan het milieu. Het doel van de Avengers is de Nigeriaanse economie lamleggen, zodat de overheid niet anders kan dan hun eisen inwilligen.
De gevolgen van olievervuiling in de Nigerdelta.
Sosialistisk Ungdom (SU) / Flickr - (CC BY-ND 2.0)
Wat eisen ze?
De NDA had alle buiten- en binnenlandse oliebedrijven tot 27 mei de tijd gegeven om hun operaties in de regio te beëindigen en hun werknemers te evacueren. Het ultimatum werd niet gerespecteerd, wat resulteerde in de aanvallen van vorige week.
De eisen van de Avengers aan de federale overheid zijn duidelijk: ‘We hebben geen pijplijncontracten nodig, maar een soevereine staat.’ Bovendien willen ze dat het milieu, dat er slecht aan toe is door veelvuldige olielekken, gezuiverd wordt. Verder verwachten ze dat de olieproductie voor zestig procent in de handen van inwoners van de Nigerdelta komt.
Wie betaalt hen?
Het is niet duidelijk wie de financiers van de rebellengroep zijn. De vorige grote conflictperiode eindigde in 2009, toen de overheid met een amnestieprogramma besloot de rebellen te een maandloon te betalen in ruil voor het neerleggen van hun wapens. De militieleden kregen ook opleidingen en lucratieve beveiligingsjobs in de olie-industrie.
Het onderhoud van bijna dertigduizend ex-militanten kost de Nigeriaanse overheid veel geld, daarom besloot de nieuwe president Muhammadu Buhari om het amnestieprogramma af te bouwen.
Nigeria’s president Muhammadu Buhari moet kiezen tussen de rebellen betalen en een zwakke economie.
© European Union 2016 - European Parliament – (CC BY-NC-ND 2.0)
Het budget ter betaling van ex-militieleden ging van tweehonderd zeventig miljoen euro naar negentig miljoen euro. Daarnaast annuleerde hij een contract voor de beveiliging van een pijplijn van tweeënnegentig miljoen euro. In 2018 zou het programma eindigen, stelde hij in februari.
In februari werd ook de NDA opgericht, en één van hun eisen luidde: ‘Het Nigerdelta amnestieprogramma moet goed gefinancierd worden. Het programma moet ook in de toekomst blijven functioneren op een effectieve manier.’ Onder druk van economische teloorgang heeft Buhari op zondag verklaard dat het programma niet afgeschaft, maar “herbekeken” zal worden.
Volgens commentator Ogaga Ifowodu zijn de Avengers eerder Scavengers: opportunistische aasgieren. Net zoals de rebellen in 2009 zouden ze uit zijn op het grote geld. ‘Ze hebben zich de naam en de emancipatie-eis van de Delta louter toegeëigend’, schrijft hij in All Africa. ‘Opkomen voor het volk vereist politiek bewustzijn. Dat is meer dan een vluchtig besef van de tekorten van een gemeenschap. Het gaat om een uitvoerig en geïnformeerd begrip van de historische oorzaken ervan.’