Nu al miljard mensen met ernstige psychische klachten

Nieuws

WHO pleit voor meer investeringen en maatregelen rond mentaal welzijn

Nu al miljard mensen met ernstige psychische klachten

Wereldwijd leven meer dan een miljard mensen met ernstige psychische klachten zoals angst en depressie. Dat zegt de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) naar aanleiding van twee nieuwe rapporten met de recentste cijfers over de mentale toestand van de wereld.

Volgens de nieuwe gegevens zullen aandoeningen zoals angst en depressie een enorme menselijke en economische tol eisen. Landen hebben in hun beleid wel meer aandacht voor geestelijke gezondheid, maar volgens de WHO zullen er globaal gezien meer investeringen en maatregelen rond mentaal welzijn nodig zijn.

‘De impact van psychische stoornissen is enorm. De kosten voor de gezondheidszorg zijn aanzienlijk, maar de indirecte kosten – met name in termen van verloren productiviteit – zijn nog veel groter. Alleen al depressie en angststoornissen kosten de wereldeconomie naar schatting 1000 miljard dollar per jaar.’

Alle leeftijden en inkomens

Angst en depressie komen in alle landen en gemeenschappen voor en treffen mensen van elke leeftijd en inkomensniveau. Ze vormen de op één na belangrijkste oorzaak van langdurige arbeidsongeschiktheid.

Angsten en depressieve stoornissen zijn de meest voorkomende psychische aandoeningen bij zowel mannen als vrouwen, maar vrouwen worden over het algemeen onevenredig zwaar getroffen.

En ook al doen alle landen hun best om meer aandacht te hebben voor geestelijke gezondheid, toch zijn de budgetten die worden besteed vaak heel verschillend: landen met een hoog inkomen besteden gemiddeld tot 65 dollar per persoon aan geestelijke gezondheidszorg, terwijl er in arme landen slechts 0,04 dollar van het gezondheidsbudget naar psychisch welzijn gaat. 

Het gemiddeld aantal hulpverleners in de geestelijke gezondheidszorg bedraagt 13 per 100.000 inwoners, maar in de lage- en middeninkomenlanden is er een ‘extreem tekort’ aan psychiaters, psychologen en therapeuten.

Geringe vooruitgang 

Dat alles staat te lezen in twee nieuwe rapporten: World mental health today en Mental Health Atlas 2024. In de rapporten is sprake van vooruitgang, maar worden ook de huidige tekortkomingen belicht.

Zo blijkt uit de cijfers dat suïcide een belangrijke doodsoorzaak is onder jongeren in alle landen en sociaaleconomische contexten. En ondanks de wereldwijde inspanningen wordt er te weinig vooruitgang geboekt, stelt de WHO.

Het duurzame ontwikkelingsdoel (SDG) van de VN - het aantal zelfmoorden met een derde verminderen tegen 2030 - zal niet worden gehaald, luidt de conclusie. ‘Op basis van de huidige trend zal er in 2030 maar een daling van 12% worden gerealiseerd.’

Basisrecht voor iedereen

De rapporten moeten als instrument dienen om nationale strategieën te onderbouwen en de mondiale dialoog over geestelijke gezondheid vorm te geven. Op 25 september 2025 start ook een bijeenkomst van de Verenigde Naties in New York over niet-overdraagbare ziekten en de bevordering van geestelijke gezondheid en welzijn.

‘Het transformeren van de geestelijke gezondheidszorg is een van de meest urgente uitdagingen voor de volksgezondheid’, zegt Tedros Adhanom Ghebreyesus, de directeur-generaal van de WHO. ‘Investeren in geestelijke gezondheid betekent investeren in mensen, gemeenschappen en economieën – een investering waarvan geen enkel land zich kan veroorloven om die te verwaarlozen.’ 

‘Elke regering en elke leider heeft de verantwoordelijkheid om actie te ondernemen en ervoor te zorgen dat geestelijke gezondheid niet als een voorrecht wordt beschouwd, maar als een basisrecht voor iedereen.’

Denk je aan zelfmoord en heb je nood aan een gesprek, dan kan je terecht bij de Zelfmoordlijn op het nummer 1813 of via www.zelfmoord1813.be