Nucleair verdrag VS-India “klap voor non-proliferatie”
Jim Lobe
03 oktober 2008
De Amerikaanse Senaat heeft deze week een controversieel nucleair verdrag met India goedgekeurd dat onder grote druk van het bedrijfsleven tot stand is gekomen. Critici noemen dit een klap voor de jarenlange pogingen om de verspreiding van kernwapens tegen te gaan.
“Dit is een ramp voor de non-proliferatie”, zegt Daryl Kimball, directeur van de Arms Control Association. Volgens hem sluit het India in de praktijk uit van het mondiale non-proliferatieregime, de afspraken om de verspreiding van kernwapens tegen te gaan, en zal het waarschijnlijk “verdere nucleaire concurrentie met Pakistan aanjagen”.
“We slopen de fundamentele architectuur van de non-proliferatie die ons vele decennia heeft gediend”, waarschuwde de Democratische senator Byron Dorgan voordat het verdrag woensdag met 86 tegen 13 stemmen werd aangenomen. “We zeggen tegen India dat het oké is om extra kernwapens te maken als we ze maar niet kunnen zien.” Het Huis van Afgevaardigden had de deal, waar de regering twee jaar voor heeft onderhandeld, zaterdag al goedgekeurd.
Bedrijfslobby
Het verdrag is een overwinning voor het bedrijfsleven dat gretig naar de groeiende Indiase miljardenmarkt lonkt. Vooral General Electric (GE) en Westinghouse, een dochteronderneming van Toshiba, zijn geïnteresseerd in een deel van de 175 miljard dollar (126 miljoen euro) die India gaat steken in kernenergie. Tot nog toe mochten zij geen nucleaire technologie leveren zolang Delhi het Nucleaire Non-proliferatieverdrag weigerde te tekenen.
Ook wapenleveranciers zoals Boeing en Lockheed Martin hebben voor het verdrag gelobbyd, omdat het hun kansen zou vergroten op een contract ter waarde van tien miljard dollar (7,2 miljard euro) voor het leveren van 126 nieuwe oorlogsvliegtuigen. Net als het Pentagon hopen zij bovendien dat deze relatie uitgroeit tot een heuse militaire alliantie met de Aziatische reus, vooral interessant met het oog op China.
Met de nieuwe wet eindigt officieel het nucleaire embargo dat Washington instelde toen India in 1974 een kernwapen liet ontploffen. Samen met andere landen vormden de VS toen de “Nucleaire Leveranciers Groep” (NSG) om een gezamenlijke lijn te volgen tegen landen die het Nucleaire Non-Proliferatieverdrag niet wilden tekenen. India werkte niet mee en voerde in 1998 nog een test uit.
Ernstig
Door het verdrag mogen de VS kernbrandstof en kerntechnologie verkopen voor de productie van kernenergie. In ruil daarvoor laat Delhi voor het eerst inspecteurs toe in 14 van zijn niet-militaire kerninstallaties. De acht militaire reactors blijven echter ontoegankelijk voor de inspecteurs.
Dat is ernstig, zeggen wapenexperts, want als India geïmporteerde kernbrandstof kan gebruiken voor kernenergie, kan het de militaire kernreactoren voorzien van zelfgeproduceerd materiaal. Van India wordt niet geëist het verdrag tegen kernproeven te tekenen en te stoppen met de productie van splijtstof.
Ook de NSG-groep is onder Amerikaanse druk akkoord gegaan met de deal. De ironie wil dat Franse, Japanse en Russische leveranciers commercieel daar nog het meest van zullen profiteren.