Olie opent deuren voor dictatuur Equatoriaal-Guinea
Mario de Queiroz
28 juli 2014
De Gemeenschap van Portugeestalige Landen (CPLP) verwelkomde woensdag het West-Afrikaanse land Equatoriaal-Guinea unaniem als volwaardig lid. Dat lidmaatschap is controversieel, omdat het land een dictatuur is. Maar de belangstelling voor de olierijkdom van het land bleek groter dan de bezorgdheid over mensenrechten.
Tijdens een tweedaagse top in Dili, de hoofdstad van Oost-Timor, was Portugal het laatste land dat het lidmaatschap van Equatoriaal-Guinea goedkeurde. De Portugese premier, Pedro Passos Coelho, gaf uiteindelijk toe aan de druk van Brazilië en Angola, de landen met de grootste interesse in de olievoorraden van Equatoriaal-Guinea.
Tussen de onafhankelijkheid van Equatoriaal-Guinea in 1968 en het begin van de olie-exploitatie in 1996, was het land een strenge dictatuur. De huidige president Teodoro Obiang is al aan de macht sinds 1979.
Internationale interesse
Geleidelijk aan oversteeg het belang van olie dat van de mensenrechten. Landen met beslissingsmacht in de regio en wereldwijd toonden hun interesse om mee te profiteren van de olie-exploitatie. De olieproductie in het land vermenigvuldigde de voorbije jaren met factor tien en het land is ondertussen de derde olieproducent van Afrika ten zuiden van de Sahara, na Angola en Nigeria.
De olierijkdom van Equatoriaal-Guinea en de hoge inkomsten daaruit, leiden echter niet tot betere economische omstandigheden voor de bevolking. Maar de groei leidde wel tot internationale legitimiteit voor het regime, die nu bekroond wordt met lidmaatschap van de Portugeestalige Gemeenschap.
Verontwaardigde reacties
Vanuit Portugal komen er verontwaardigde reacties. De Portugese president Cavaco weigerde Obiang een staande ovatie te geven na de goedkeuring van het lidmaatschap. En in Lissabon zijn vooraanstaande politici niet spaarzaam met hun kritiek op de Portugese regering.
“Het lidmaatschap van Equatoriaal-Guinea is een schande voor Portugal en een grote vergissing”, zegt socialistisch parlementslid João Soares. Europarlementslid Ana Gomes, ook van de socialistische partij, vindt het “onaanvaardbaar” dat de CPLP “een dictatoriaal en crimineel regime toelaat, dat processen heeft lopen in de Verenigde Staten en Frankrijk vanwege economische en financiële misdaden.”
In Equatoriaal-Guinea bestaat de doodstraf nog. Dat was lange tijd de reden voor de CPLP om de deuren gesloten te houden voor het land. Daarnaast wordt het regime van Obiang ook beschuldigd van gewelddadige repressie tegen opposanten, met onder meer verdwijningen en executies.
Naast Equatoriaal-Guinea, Portugal, Angola en Brazilië bestaat de CPLP uit Kaapverdië, Guinee-Bissau, Mozambique, Sao Tomé en Principe en Oost-Timor.