Oorlog in Oekraïne doet uitstoot luchtvaart stijgen

Inter Press Service

15 februari 2025 • 3 min leestijd

De wereldwijde CO₂-uitstoot door de luchtvaart is in 2023 met 1% gestegen. De reden: de langere routes die vliegtuigen moesten nemen om het Russische luchtruim te vermijden.

Nadat Rusland in februari 2022 Oekraïne was binnengevallen, mochten westerse luchtvaartmaatschappijen niet meer over Rusland vliegen. Daardoor moesten ze veel langere routes nemen om van Europa of Noord-Amerika naar Oost-Azië te geraken. Het gevolg: een groter brandstofverbruik en dus ook meer uitstoot.

De Universiteit van Reading heeft berekend dat die omwegen hebben geleid tot een 13% hoger brandstofverbruik in vergelijking met hun oorspronkelijke routes. De impact was het grootst voor vluchten tussen Europa en Azië, waar het brandstofverbruik met 14,8% is toegenomen.

Vluchten tussen Noord-Amerika en Azië kenden een kleinere maar nog steeds significante toename van 9,8 procent.

‘Na de invasie van Oekraïne was er een daling in vluchten tussen westerse landen en Oost-Azië’, zegt hoogleraar Nicolas Bellouin, coauteur van de studie. ‘Na verloop van tijd werden de vluchten hervat, maar ze moesten een grote omweg maken en ofwel ten zuiden van Rusland vliegen ofwel over de Noordpool.’

Libië, Syrië en Jemen

Het onderzoeksteam gebruikte vluchtgegevens en computermodellen om te berekenen hoeveel extra brandstof vliegtuigen hebben gebruikt op hun nieuwe routes.

‘Zo’n 1100 vluchten per dag zijn getroffen, maar de extra afstand die ze genereren heeft een opmerkelijke impact op de totale koolstofvoetafdruk van de luchtvaart’, zegt Bellouin. ‘Deze alternatieve routes voegden 8,2 miljoen ton CO₂ toe aan de wereldwijde luchtvaartemissies in 2023.’

Niet enkel de oorlog in Oekraïne maar ook conflicten in Libië, Syrië en Jemen leidden tot luchtruimbeperkingen. Het team berekende dat vliegtuigen die het Libische luchtruim mijden gemiddeld 2,7 procent meer brandstof verbruikten, terwijl vliegtuigen die Syrië omvliegen een toename van 2,9% zagen.

De omleidingen rond Jemen hadden als gevolg dat vluchten 4,3% meer brandstof hebben verbruikt. Omdat deze beperkingen relatief weinig vluchten treffen en kortere omwegen vereisen, was hun impact op de wereldwijde luchtvaartemissies minder dan 0,2%, concluderen de onderzoekers.