Opnieuw woelig protest over Zuid-Chinese Zee

De betrokken landen zijn momenteel samen op zoek naar het verdwenen vliegtuig van Malaysia Airlines, maar dat belet niet dat het machtsspel over de Zuid-Chinese Zee onverbiddelijk voortgaat. China verwierp op woensdag het Filipijnse protest tegen de Chinese kustwacht dat twee bevoorradingsschepen uit een rif in de betwiste Spratly-eilandengroep verjaagde.

Het Chinese staatspersagentschap Xinhua citeerde Qin Gang, woordvoerder van het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken op maandag: ‘De kustwachtpatrouille identificeerde aan het Ren’ai Rif twee schepen onder Filipijnse vlag met constructiemateriaal aan boord.’ Via megafoons maakte de kustwacht duidelijk dat de schepen het Chinese grondgebied onmiddellijk moesten verlaten.

Een bevoorradingsmissie uit Palawan voer naar het Filipijnse garnizoen op het hospitaalschip in de Tweede Thomas-zandbank, dat daar strandde in 1999 en een doorn in het oog van China is. Naast China en de Filipijnen eist ook Taiwan de Tweede Thomas-zandbank (Ren’ai Rif volgens China, Ayungin Shoal volgens de Filippijnen) op.

Verbod om onbewoonde eilanden te bebouwen

Het Filipijnse ministerie van Buitenlandse Zaken verklaarde dinsdag dat het ‘erop aandringt bij China om verdere aantasting van de inspanningen van de Filipijnen om de Ayungin Shoal te bevoorraden te staken.’

Volgens China was het constructiemateriaal aan boord echter bedoeld om te bouwen op het rif, wat een schending is van de verklaring betreffende het gedrag van partijen in de Zuid-Chinese Zee uit 2002.

Betrokken partijen moeten immers afzien van activiteiten die de stabiliteit kunnen bedreigen, en van het bewonen van de zandbanken.

De Hongkongse krant South China Morning Post schreef op woensdag dat de luchtmacht voedsel en water naar de Sierra Madre bracht, en liet een anonieme Filipijnse marineofficier aan het woord: ‘We willen enkel de leefomstandigheden op de boot te verbeteren, maar zijn niet van plan uitbreidingen of permanente bouwwerken aan te brengen op het rif.’

Jarenlange protesten nemen toe

‘Wat van ons is, is van ons, we willen dit diplomatisch doorduwen,’ zei woordvoerder van de Filipijnse president, Edwin Lacierda. De Tweede Thomas-zandbank ligt binnen een afstand van tweehonderd mijl (370 kilometer) van de Filipijnse kustlijn, waardoor ze dus onderdeel van de exclusieve economische zone (EEZ) vormt volgens Manilla.

Ook Vietnam uit zijn zorgen over China’s militaire claim op negentig procent van de regio, op een seminarie met de Europese Unie en de Associatie van Zuidoost-Aziatische Naties over het veiligheids- en defensiebeleid, in België van 11 tot 14 maart.

Maleisië steunt Vietnam en de Filipijnen in hun protesten tegen China, nadat China eind januari opnieuw James Island patrouilleerde. In maart en april claimde China dat het eiland het meest zuidelijke punt van zijn republiek is, terwijl dit tachtig kilometer van de Maleisische kustlijn ligt en dus binnen de territoriale wateren.

Naast deze twee landen zijn ook Brunei en Thailand in de geopolitieke kwestie in de regio verwikkeld.

Over twee weken, op 30 maart, dient de Filipijnen zijn pleitnota over China’s claim van eigendomsrecht over de Zuid-Chinese Zee in bij het VN-arbitragehof: China zegt dat de zaak juridisch zwak is, en weigert een VN-orgaan in de discussie te betrekken.