Peruaanse bewapeningsroes doet corruptiespook weer opduiken

Nieuws

Peruaanse bewapeningsroes doet corruptiespook weer opduiken

Ángel Páez

31 juli 2008

De Peruaanse regering geeft dit jaar minstens 330 miljoen euro uit aan nieuwe wapens of de vernieuwing van legermateriaal. De orders worden in de grootste geheimhouding uitgeschreven. Dat roept herinneringen op aan het regime van Alberto Fujimori in de jaren 90. Toen waren wapenaankopen de belangrijkste bron van corruptie in het land.

Volgens militaire bronnen krijgt het Peruaanse landleger voor 93 miljoen euro gepantserde gevechtsvoertuigen en voor 70 miljoen antitankraketten. De luchtmacht mag een aantal gevechtsvliegtuigen laten upgraden, een klusje van 30 miljoen euro. Het zijn forse bedragen voor de Peruaanse begroting. De Peruaanse militairen krijgen bijvoorbeeld meer dan de 136 miljoen euro die de regering vorig jaar uittrok voor een programma dat 1,2 miljoen arme Peruanen voedselhulp biedt.

In het totaal heeft het Peruaanse leger zeker vijftig aankopen en moderniseringsprojecten op stapel staan. De dossiers zijn met instemming van de regering van president Alan García als staatsgeheim bestempeld.  Alleen president Fujimori (1990-2000) gaf nog meer uit aan bewapening. En ook toen gebeurde dat onder strikte geheimhouding. Later bleek dat verscheidene betrokkenen smeergeld opstreken.

Nieuwe strategie

De nieuwe aankoopplannen van het Peruaanse leger wijzen in de richting van een opmerkelijke verandering in de militaire strategie van het land. Peru wil snel kunnen reageren op een eventuele aanval van buitenaf, en gaf daarom traditioneel voorrang aan de luchtverdediging. In een eerder defensiebudget was daarom de modernisering van twaalf Mirages-2000, zeven MIGs-29 en acht Sukhois-25 gepland. Aan die opdracht zou het leeuwendeel van het budget zijn opgegaan. Maar in het nieuwe budget krijgt de landmacht opeens het meeste geld.

Daar zijn militaire redenen voor te geven. Peru heeft begin dit jaar het Internationaal Gerechtshof in Den Haag gevraagd zich uit te spreken over het precieze verloop van de zeegrens tussen Peru en Chili, en tegelijk kijkt het Peruaanse landleger argwanend toe hoe Chili zijn landmacht versterkt.

Maar misschien is er meer aan de hand. De Contraloría General de la República, het Peruaanse Rekenhof, is verontrust omdat het leger haar geen informatie heeft verstrekt over de aankopen. Bij belangrijke uitgaven is er eigenlijk steeds een voorafgaand advies van de instelling vereist. “De recente geschiedenis leert ons dat corruptie beter kan gedijen naarmate er meer geheim wordt gehouden en minder transparantie bestaat”, zegt een bron bij de Contraloría. De dienst heeft meer informatie opgevraagd over de technische missies die het Peruaanse leger naar wapenfabrikanten in Israël, Duitsland en Rusland stuurde nadat het ministerie van Defensie de aankopen tot staatsgeheim had gemaakt.

Medewerkers van de Contraloría vragen, zich ook af waarom de contracten geheim moeten worden gehouden. Tijdens de regering van president Alejandro Toledo (2001-2006) gebeurde dat niet bij de aankoop van vier Italiaanse fregatten en dertien Russische helikopters. Dat waren nochtans ook grote contracten.