Piraattaxi's op strooptocht in Mexico-stad

Tegen beter weten in hadden María en Fabián ’s avonds een taxi gestopt op straat in het historische centrum van Mexico-stad. De taxichauffeur reed een kwartier lang voor hij aan een stoplicht halt hield en twee overvallers oppikte. De mannen waren gewapend met een revolver en een slagersmes. Ze hielden het koppel  verschillende uren vast, terwijl ze hun handtas, portefeuille, juwelen en jassen afnamen onder een stroom van beledigingen. Toch was het koppel opgelucht dat ze niet geslagen of aangerand zijn, wat regelmatig gebeurt bij dergelijke overvallen.
Het voorval is exemplarisch voor het leven in Mexico-stad, waar drie op tien mensen een gewapende overval achter de rug hebben. Nog opvallender: amper één op tien slachtoffers geeft de overval aan, omdat ze het incident meestal te futiel vinden. Toch werden in Mexico-stad nog 444 misdaden per dag aangegeven in de eerste helft van 2007.
Volgens het Burgerinstituut voor Onveiligheidsstudies (ICESI) ligt het werkelijke aantal misdaden per dag tien maal hoger dan wat gerapporteerd wordt. 65 procent van de misdrijven zijn vormen van diefstal: zakkenrollen, handtasdiefstal, inbraak, autodiefstal, bankovervallen en dergelijke. Volgens ICESI en de wergeversorganisatie Coparmex blijft meer dan 90 procent van de misdrijven die aangegeven worden bij de politie ongestraft.
“De Mexicaanse hoofdstad is een monster dat immuun is voor om het even welk veiligheidsprogramma, omdat het grootste deel van de bevolking dagelijks moet overleven in een mix van corruptie, geweld en armoede”, zegt veiligheidsconsulent Saúl Méndez.

Taxi’s

Mexico-stad heeft ongeveer 110.000 taxi’s, waarvan er zeker 30.000 zonder geldige vergunning of registratie opereren. Een aantal van de onregelmatige taxichauffeurs is aangesloten bij een organisatie die geleid wordt door José Quintero, de broer van de minister van Wegen en Transport Armando Quintero.
In 2007 besliste de lokale overheid dat de zogenaamde “piraattaxi’s” gelegaliseerd zouden worden als ze een bedrag betalen en hun voertuig laten inspecteren. Die beslissing zorgde voor heel wat protest, van de legale taxichauffeurs maar ook van veiligheidsdeskundigen.
“Er zijn veel manieren om misdaad te laten bloeien, en één ervan is het tolereren van illegaliteit”, zegt Méndez. “In deze stad is het niet de gewoonte om verplichten na te komen. De piraatchauffeurs weten dat ze vroeg of laat gelegaliseerd zullen worden, dus blijven ze illegaal rijden. Het is vergelijkbaar met burgers die hun belastingen niet betalen en weten dat hun schulden later zullen kwijtgescholden worden.”

De Giuliani-aanpak

Toch doet de overheid inspanningen om de misdaad terug te dringen. Er zijn tientallen programma’s opgestart rond politietraining, betere wapens, meer patrouilles en videobewaking. In 2002 en 2003 betaalde de stad Rudolph Giuliani, de voormalige burgemeester van New York en huidig presidentskandidaat voor advies over de te volgen veiligheidspolitiek.
Giuliani werd beroemd – of berucht – voor de nultolerantie waarmee hij de misdaad in New York aanpakte. Maar vergeleken bij Mexico-stad lijkt New York een vredig dorp. “Overvallen worden in een taxi het minste van mijn zorgen,” zegt Fabián. “Verkrachtingen, moorden en allerlei andere misdaden zijn schering en inslag. Deze stad is gek, en nu willen ze ook de piraattaxi’s nog legaliseren, onder wie misschien ook de man die ons overvallen heeft.”