Protest tegen verwerking Amerikaanse atoombommen in Frankrijk

Nieuws

Protest tegen verwerking Amerikaanse atoombommen in Frankrijk

Julio Godoy

15 oktober 2004

Ongeveer 140 kilogram: dat is de indrukwekkende hoeveelheid plutonium die momenteel in Frankrijk wordt verwerkt tot brandstof voor kerncentrales. Het plutonium - voldoende voor twintig atoombommen - is afkomstig uit ontmantelde Amerikaanse kernwapens. Milieuorganisaties protesteren tegen deze volgens hen uiterst gevaarlijke praktijk van een krankzinnige, onverantwoordelijke industrie.

Het Amerikaanse plutonium werd op acht oktober gelost in de haven van Cherbourg. Twee dagen later werd het per vrachtwagen langs steden als Nantes, Rennes en Toulouse naar het nucleair onderzoekscentrum Cadarache in de Provence gebracht, een rit van 1200 kilometer. Daar zal het plutonium - - de komende vier maanden worden omgezet in Mox (Mixed Oxides Fuel), een mengsel van uranium- en plutoniumdioxiden. Mox wordt als brandstof in kerncentrales gebruikt.

Het vrachtschip dat het plutonium aanvoerde, werd geëscorteerd door een schip van de Navo. De vrachtwagen die de lading overnam, werd op zijn rit door Frankrijk zwaar bewaakt door legerhelikopters en grondtroepen, zeker toen Franse milieuactivisten de zending als uiterst gevaarlijk hekelden.

Milieuorganisaties waaronder Greenpeace en het Réseau Sortir du Nucléaire, een samenwerkingsverband van zo’n 700 Franse milieugroeperingen, wezen erop dat een dergelijk transport een volmaakt doelwit voor een terreuraanslag vormt. Zelfs een zwaar verkeersongeluk zou al een ramp kunnen veroorzaken.

Als om die waarschuwingen kracht bij te zetten werd op vijf oktober op een autoweg zo’n 150 km bezuiden Parijs een vrachtwagen die 4,5 kilogram uranium vervoerde, aangereden door aan andere truck. Volgens de politie kwam er bij het ongeval geen nucleair materiaal vrij.

Verschillende wetenschappers wijzen op de gevaren van hoogradioactief materiaal. De radioactiviteit van plutonium heeft een halveringstijd van zo’n 24.000 jaar, aldus José Daguillon, een fysicus verbonden aan het Franse Nationaal Centrum voor Wetenschappelijk Onderzoek. Eén microgram (één miljoenste gram) plutonium is al een dodelijke dosis. Het is gewoon een schandaal om de komende generaties hier nog vele eeuwen mee op te zadelen.

Het Amerikaanse plutonium is afkomstig uit kernwapens die zijn ontmanteld volgens de START I en II-verdragen. Die voorzien in de vernietiging van nucleaire wapens in de Verenigde Staten en de voormalige Sovjetrepublieken.

De VS beschikken zelf niet over fabrieken waar plutonium in Mox kan worden omgezet. Washington ging in op het aanbod van het Franse staatsbedrijf AREVA, de grootste nucleaire onderneming ter wereld. Frankrijk is ook ‘s werelds grootste producent van Mox, met een geplande productie voor 2005 van zo’n 200 ton. De totale wereldproductie wordt geschat op zo’n 475 ton per jaar.

Nucleair afval van over de hele wereld wordt verwerkt in de AREVA-installaties in het nucleair onderzoekscentrum Cadarache, of in de opwerkingsfabriek La Hague aan de Normandische kust. Het centrum Cadarache moest vorig jaar overigens dicht, op last van de Franse overheid. Die oordeelde dat het risico op aardschokken te groot was, gelet op de aanwezigheid van een geologische breuk nabij het centrum. De sluiting werd geacht definitief te zijn, maar nu beweert AREVA dat alleen haar commerciële productie stopgezet diende te worden, wat dat ook moge betekenen, aldus Stéphane Lhomme, directeur van het Réseau Sortir du nucléaire.

AREVA noemt in een verklaring het recyclen van het Amerikaanse plutonium tot Mox-staven een Franse bijdrage aan de wereldvrede, waarbij nucleair afval op de best mogelijke manier wordt verwerkt. Stéphane Lhomme doet AREVA’s beweringen af als nonsens. Een van de belangrijkste staatsinstellingen binnen AREVA is de Franse Commissie voor Atoomenergie, die het Franse leger van het plutonium voorziet dat nodig is om kernwapens te produceren. AREVA is een van de grootste producenten van plutonium en ander nucleair afval. De enige echte oplossing voor deze dodelijke erfenis voor de komende generaties is deze krankzinnige, onverantwoordelijke industrie te sluiten, aldus Lhomme.

AREVA stuurt de Amerikaanse regering een rekening van 360 miljoen dollar voor het ‘niet-commercieel’ recyclen van haar plutonium. (HJ/PD)