Protesten duren voort ondanks nieuwe Boliviaanse president

Nieuws

Protesten duren voort ondanks nieuwe Boliviaanse president

Franz Chávez

10 juni 2005

Het aantreden van de voorzitter van het hooggerechtshof Eduardo Rodríguez als nieuwe president bedaart de gemoederen niet in Bolivia. Opstandelingen blokkeren nog steeds de wegen met stenen en brandend hout en autobanden. We gaan door tot de nationalisering van het Boliviaanse gas door een militaire bezetting van de velden, verklaart Jaime Solares, de leider van de Boliviaanse arbeiderscentrale COB.

Versterk de wegblokkades en kom nog meer op straat, riep Solares zijn volgelingen vrijdagmorgen in alle vroegte op nadat hij de aanstelling van Rodríguez had vernomen. De oproep lijkt te worden opgevolgd, hoewel er naar verluidt ook demonstranten zijn die feestvieren. De inheemse leider Evo Morales van de oppositiepartij MAS zei dan weer dat hij zijn aanhangers zou raadplegen om de wegblokkades op te heffen.

Hebben we hiervoor Mesa buiten gegooid, ten voordele van een advocaat die zich opwerkte tot voorzitter van het hooggerechtshof dankzij de steun van de rechtse MNR? schampert een inwoner van El Alto, de hooggelegen arme tweelingstad van La Paz. De MNR is één van de drie politieke partijen die sinds 1985 de touwtjes in handen hebben in Bolivia.

Rodríguez hoopt de komende uren een bestand af te sluiten met de leiders van de opstand, maar met de arbeiderscentrale COB lijkt dat enkel mogelijk als hij toezegt om de Boliviaanse gasvelden te nationaliseren. Toen journalisten zijn standpunt vroegen over de nationalisering van de gasvelden, vermeed Rodríguez een precies antwoord en had hij het over de complexiteit van de situatie. De kersverse president belooft wel samen te werken met het parlement en op korte termijn presidentsverkiezingen uit te schrijven.

De oppositiepartij, de COB en de andere sociale organisaties slaagden er donderdag in senaatsvoorzitter Hormando Vaca Díez te doen afzien van zijn ambities om president Mesa op te volgen. Vaca Díez was volgens de Boliviaanse de rechtmatige opvolger van de president, en werd ook gesteund door de regeringscoalitie van de MNR met zijn eigen partij, de MIR. Maar donderdag stroomden zo’n 10.000 manifestanten toe op het centrale plein in de hoofdstad Sucre. De politie zette traangas in, maar het was Vaca Díez die naar een legerbasis vluchtte. De spanning steeg ten top toen de menigte hoorde dat de 52-jarige mijnbouwer Carlos Coro Mayta tijdens een treffen met de veiligheidstroepen was doodgeschoten, op zeven kilometer van Sucre. De protesten, samen met de hongerstaking van verschillende burgemeesters en burgers van La Paz en Cochabamba, de derde stad van Bolivia, lieten Vaca Díez geen keuze. Ook de tweede in rij, de voorzitter van de kamer, zag af van het presidentschap.

De wet dicteert dat Rodríguez, als voorzitter van het hooggerechtshof, de volgende kandidaat was. Hij zei wel toe. Het parlement bekrachtigde zijn aanstelling donderdag nog. Gezien de turbulente toestand ontving de nieuwe president die dag nog niet de presidentiële symbolen: de medaille van de Latijns-Amerikaanse verzetsheld Simón Bolívar en de presidentiële sjerp.

Mesa diende maandagavond na ruim twee weken van ten top gedreven spanning en wegblokkades zijn ontslag in. Hij was precies 20 maanden in functie en volgde in oktober 2003 de toen verdreven president Sánchez de Losada (MNR) op. Ook die struikelde over gas. Aanhoudende protesten over de verkoop van het Boliviaanse gas kostten toen het leven aan 67 manifestanten, en leidden tot het verdrijven van de president, die werd opgevolgd door zijn vice-president Mesa. In tegenstelling tot Sánchez de Losada heeft Mesa steeds geweigerd geweld te gebruiken om de protesten het zwijgen op te leggen.

De grond van alle ongenoegen is de schijnbaar onoplosbare kwestie van het Boliviaanse gas. Dat thema is inmiddels gekoppeld aan de vraag naar autonomie -een vraag die van de gasrijke regio’s komt - en de eis om een grondwetgevende vergadering bijeen te roepen, die de conflictthema’s ten gronde moet regelen voor de toekomst. (ADR/MM)