Rode dageraad in India?
Renée Dekker
19 juni 2013
In de Indiase deelstaat Chhattisgarh – middelpunt van eerdere maoïstische opstanden tussen 2005 en 2010 – is het geweld na een periode van relatieve rust opgelaaid. Het geweld is een reactie op de jarenlange weigering van de overheid om in te gaan op de eisen van de opstandelingen en de tribale groepen die hen ondersteunen.
Vorige week overleed ex-minister Vidya Charan Shukla in het ziekenhuis van Gurgaon nadat hij op 25 mei zwaargewond raakte bij een maoïstische aanslag in Chhattisgarh. In totaal kwamen bij die aanslag meer dan 25 mensen om, waaronder prominente leden van de Indiase National Congress Party zoals Mahendra Karma (eveneens ex-minister). De partijleden waren op campagne voor de verkiezingen van 2014.
Grootste aanslag in jaren
De maoïstistische rebellen (ook naxalieten genoemd) hebben de aanslag – de grootste in jaren – opgeëist. De naxalieten strijden in India voor een radicaal andere politieke orde, geïnspireerd door de communistische visie van Mao Zedong. De voorbije jaren vonden de naxalieten steeds meer aansluiting bij de adivasi, de arme, tribale bevolking van de centrale deelstaten zoals Chhattisgarh. De adivasi moeten steds vaker hun traditionele woongebieden in het woud verlaten om plaats te maken voor de mijnbouw of andere industriële projecten.
Dat juist Karma de aanslag niet overleefde is volgens Frontline geen toeval: Karma is de oprichter van Salwa Judum, een volksmilitie die de maoïsten bestrijdt. In een officiële verklaring lieten de naxalieten weten dat de aanslag “een bestraffing is van de oprichters van Salwa Judum en van de verantwoordelijken voor het anti-maoïstische beleid”. Salwa Judum is verantwoordelijk voor grove schendingen van de mensenrechten in Chhattisgarh, waaronder moord en seksueel geweld. De federale overheid verbood de organisatie in 2011. Salwa Judum zou ook ontwapend worden, maar dit is niet gebeurd: de militie werd opgenomen in het lokale staatsapparaat als politiemacht ter ondersteuning van de reguliere politie. Volgens Amnesty International is de aanslag ook een wraak voor de dood van acht adivasi dorpelingen eerder in mei. De organisatie vreest dan ook voor een nieuwe escalatie van het geweld.
Ontzegging van toegang tot natuurlijke hulpbronnen
Het Indiase tijdschrift Frontline en de krant The Hindu wijten de nieuwe uitbraak van geweld aan wanbeleid van de federale overheid. De overheid beloofde in 1996 meer autonomie voor tribale bevolkingsgroepen, maar dit beleid werd enkel geïmplementeerd in grensgebieden en niet in centraal gelegen gebieden zoals Chhattisgarh, waar enkel de gouverneur meer bevoegdheden kreeg. Er ontstonden geschillen tussen de lokale bevolking en overheidsgesteunde industriële bedrijven over toegang tot natuurlijke hulpbronnen zoals land, bos en water. In een eerder interview met MO* omschreef Indiaas activist Rajagopal -zelf een radicaal pacifist en dus niet verbonden met de naxalieten- al hoe essentieel deze toegang is: “Grond is niet alleen een kwestie van economisch overleven, het is voor de armsten een kwestie van waardigheid, identiteit en zekerheid. Door de groeistrategie van de regering wordt goede landbouwgrond schaarser en wordt de strijd harder.”
Zowel Sonum Gayatri Malhotra van de The Hindu als Ajoy Ashirwad Mahaprashasta van Frontline zien een duurzame oplossing van het conflict in het verlenen van zelfbestuur aan lokale gemeenschappen. Maar de agressieve benadering van het conflict door de regering in het verleden en het feit dat de verkiezingen er aan komen zorgen er voor dat de toekomst er grimmig uitziet voor de regio.