Russische ‘YouTube-agent’ inspireert internetprotest

In november vorig jaar schokte Dymovski, een agent uit het Zuid-Russische stadje Novorossiysk, heel Rusland met zijn internetboodschap over corruptie in alle lagen van het politiekorps. Hij gaf toe zelf smeergeld te hebben aanvaard omdat zijn salaris te laag was om te overleven. Op YouTube vroeg hij aan premier Poetin: ‘Waar gaat onze samenleving naar toe als politieagenten niet anders kunnen dan zich te laten omkopen?’
Na zijn bekentenissen werd Dymovski veroordeeld tot een gevangenisstraf maar zijn voorbeeld inspireerde vele andere politieagenten om hun eigen ervaringen met corruptie online te delen.

Zwaailichten

Sindsdien zijn de verschillende acties van politieagenten uitgegroeid tot een hele beweging van videoprotesten. Dymovski, vrijgelaten na zes weken omwille van de verontwaardiging die zijn arrestatie opriep, doorkruist nu Rusland om het gebruik van videoboodschappen tegen corruptie te promoten. Burgers vinden online een forum om allerhande soorten mistoestanden aan het licht te brengen. Een voorbeeld is een stunt van een activist die protesteerde tegen zogenaamde vip-auto’s met blauwe zwaailichten om de verkeerswetten te omzeilen. De auto’s zijn een bron van publieke ergernis omdat ze vaak verkeersongevallen veroorzaken.
In de video klimt een man boven op zo’n auto van de Russische veiligheidsdienst met een blauwe emmer op zijn hoofd -als parodie op een zwaailicht. De video werd een hit op internetsites en de commotie deinde zodanig uit dat een wetsvoorstel is ingediend in het parlement om het misbruik van de zwaailichten te beboeten.

Geen vooruitgang

De Russische regering reageerde aanvankelijk op de beschuldigingen van Dymovski door alles te ontkennen en navolgingen te verbieden. Premier Poetin zelf weigerde te reageren. Een parlementslid uit Poetins partij Verenigd Rusland gaf Dymovski gelijk en werd prompt uit de partij gezet. Het parlement, dat gecontroleerd wordt door Poetins partij voerde de zogenaamde Dymovskiwet in: agenten die hun oversten bekritiseren, kunnen gestraft worden.
Onlangs heeft president Medvedev toegegeven dat er nog geen vooruitgang is geboekt in de strijd tegen corruptie, nochtans een prioriteit sinds zijn aantreden. Internationale onderzoeksorganisaties noemen Rusland het land met de grootste corrupte grote economie wereldwijd, deels door de omkoping van rechtshandhavers.

Strengere straffen

Uit cijfers van het ministerie van Binnenlandse Zaken blijkt dat de bedragen van smeergeld de laatste zes maanden verdubbeld zijn. Ondanks de anticorruptiemaatregelen van de laatste twee jaar is er een grote toename in omkoping.
Medvedev heeft een wetenschappelijk onderzoek naar het fenomeen besteld en wil omkoping ook strenger bestraffen.