Dossier: 
Stad Gent ontvangt VN-prijs voor zijn voedselbeleid

Snelheid van klimaatactie is nu essentieel om levens te redden

VN

‘Toen we er in Parijs alles aan gedaan hebben om de temperatuurstijging tot 1,5 graad Celsius te beperken, was dat niet zomaar,’ zegt Renato Redentor Constantino. ‘Wij beseffen dat het verschil tussen anderhalve en twee graden enorm is. De mensen sterven nu al massaal. We geven het niet op, zelfs al is de temperatuur al met één graad gestegen en lijkt anderhalve graad met nog altijd stijgende emissies haast onvermijdelijk. De wetenschappelijke rapporten zeggen dat het nog kan en wij vechten dus om elk tiende van een graad.’

‘Het gaat niet meer om de richting van de strijd maar om de snelheid’

Constantino is raadgever van de 48 klimaatkwetsbare landen. Het is in gesprekken met vertegenwoordigers van deze landen – vaak arme landen die amper hebben bijgedragen tot de klimaatverandering maar er wel het zwaarst de gevolgen van dragen – dat de dringendheid van de actie zich opdringt. Constantino: ‘Het gaat niet meer om de richting van de strijd maar om de snelheid ervan.’ Het contrast met de lijzigheid van het Vlaamse klimaatdebat valt op.

Schallende Gore overtuigt

De these dat het om de snelheid gaat, sluit perfect aan bij de presentatie die Al Gore, de voormalige vice-president van de VS, dinsdag gaf op de klimaattop. Hij toonde eerst met een NASA-beeld hoe smal de atmosfeer is waarin we al die broeikasgassen pompen. ‘Met een wagen is het aan een matig tempo vijf tot tien minuten rijden tot je na 15 km de top van de hemel bereikt. Dan zit je op een hoogte waar we niet meer kunnen ademen. Het is in die smalle schelp dat we elke dag 152 miljoen ton CO2 blazen. We zitten dus gevangen in die strook die we dag na dag vervuilen.’ Hij schreeuwde het uit: ‘We’re trapped!

‘We zitten gevangen in de smalle strook die we dag na dag vervuilen’

Door die almaar stijgende emissies stijgt de temperatuur en creëren we een gigantische energiebom. De toegenomen warmte is intussen al goed voor evenveel energie als 500.000 Hiroshima-bommen per dag.

93 procent van die bijkomende warmte-energie wordt opgeslagen in de oceanen, de opwarming gebeurt nu al tot 2000 meter diepte. ‘Het is een illusie te denken dat die energie in de oceanen zal blijven,’ aldus Gore. Ze komt terug aan land via orkanen met stijgende windsnelheden, heuse regenbommen, overstromingen… En er zijn de hittegolven en droogtes die aan een steeds hoger tempo de continenten treffen: Australië, Zuid-Afrika, Zimbabwe, India alleen al in het voorbije jaar.

Gore blijft lang stilstaan bij de verstoorde herverdeling van de warmte van de evenaar naar de polen. Daardoor was het de voorbije jaren in de winter op bepaalde momenten warmer aan de polen dan in de meer gematigde zones. Zijn stem slaat bij momenten over, maar de boodschap van Al Gore slaat aan.

Gore maakt duidelijk de rijke landen zich niet kunnen afsluiten van de klimaatcrisis

Klimaatverandering wordt steeds echter en begint al te leiden tot een klimaatvluchtelingencrisis. Hij wijst erop dat droogtes bijdroegen tot de Syrische burgeroorlog – 60 procent van het vruchtbare land verdroogde er. ‘Die brachten een miljoen vluchtelingen naar de Syrische steden, wat bijdroeg tot de politieke instabiliteit die uitmondde in de burgeroorlog. Die bracht dan weer een miljoen vluchtelingen naar Duitsland en dat leidde dan weer tot politieke instabiliteit.’ Gore maakt duidelijk dat de rijke landen zich niet kunnen afsluiten van de klimaatcrisis en dat die hen op alle mogelijke manieren kan raken.

Maar het verhaal dat Gore vertelt is niet alleen negatief: de alternatieven zijn voorhanden. Zonne-energie en windenergie zijn aan een razend tempo goedkoper geworden en hebben alle voorspellingen overtroffen. In het Noorden, maar vooral in de ontwikkelingslanden. ‘In India is zonne-energie al goedkoper dan steenkool. We verwachten enorme ontwikkeling van zonne-energie,’ zegt Srinivas Krishnaswamy van de Indiase ngo Vasudha Foundation.

‘We kunnen deze duurzaamheidsrevolutie waarmaken met de snelheid van de digitale revolutie.’ Gore maakt zich sterk dat de Amerikanen volgend jaar een andere president dan Donald Trump zullen kiezen. ‘Dan blijven de VS gewoon in het Verdrag van Parijs. Trump kan ons ten vroegste één dag na de verkiezingen echt uit het het Verdrag laten stappen. Dat zullen we beletten. Een ander beleid in de VS is nodig om de vereiste snelheid van de verandering waar te maken.’

Een derde van de buitenlandse energie-investeringen van China zou nog uit steenkoolcentrales bestaan

Ook China kan daarin bijdragen. Er worden in ontwikkelingslanden nog heel wat steenkoolcentrales gebouwd, dikwijls gefinancierd door China. ‘Een derde van de buitenlandse energie-investeringen van China zou nog uit steenkoolcentrales bestaan. Als president Xi Jinping op reis gaat naar Pakistan, reizen in zijn gevolg heel wat staatsbedrijven mee, en die hebben de kolensector in handen. Zij overtuigen dan de Pakistaanse regering om met hen in zee te gaan. We moeten China duidelijk maken dat dit soort investeringen onzeker wordt. De lokale regeringen moeten we overtuigen dat ze aan China investeringen in hernieuwbare energie moeten vragen.’ Dat zegt Yunhen Bai, directeur van de Chinese ngo Greenovation Hub.

‘Ghent again’

In Madrid kregen ook vijftien initiatieven van de VN een Globale Klimaat Actie Award. Daar zaten Apple (voor beperking van zijn uitstoot) en Alibaba (voor herbebossing) bij, een Israëlisch project om van de golfslag stroom te maken, maar ook de stad Gent. ‘It’s Ghent again’, zo kondigde de moderator van dienst de Gentse prijswinnaar aan. ‘Deze stad blinkt uit in zoveel gebieden van duurzaamheid, of het nu mobiliteit of energie-efficiëntie betreft.’

Gent krijgt de prijs omdat het ‘structurele verandering teweegbracht door middel van een lokaal voedselbeleid’

Gent krijgt de prijs omdat het ‘structurele verandering teweegbracht door middel van een lokaal voedselbeleid’. Het opmerkelijke aan het project “Gent en Garde” is dat het alle actoren in de voedselsector bijeenbracht in een zogenaamde voedselraad, en daar wordt samen onderzocht hoe men op het lokale niveau van de Gentse regio een milieuvriendelijker en socialer beleid tot stand kan brengen.

Zegt Katrien Verbeke, coördinator van het project: ‘Zo leren we elkaar kennen, groeit het vertrouwen en slagen we er bijvoorbeeld in om jaarlijks 700 ton voedseloverschotten te verdelen onder 40.000 mensen met een bescheiden inkomen. Het gaat om overschotten van de supermarkten, vaak verse groenten en fruit, gezonde voeding.’

Mieke Hullebroeck, algemeen directeur van de Stad Gent, benadrukt dat de rol van de stad er vooral in bestaat ‘een facilitator te zijn, die de verschillende actoren bijeenbrengt.’

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Over de auteur

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.