SpaceX & co dreigen gat in de ozonlaag weer open te wrikken

Het snelgroeiende aantal raketlanceringen, ook voor ruimtetoerisme, dreigt het herstel van de ozonlaag teniet te doen. Onderzoekers pleiten dringend voor regelgeving en bewustwording.

Steeds meer landen en bedrijven sturen eigen satellieten de ruimte in, en binnenkort verwacht men dat ook het ruimtetoerisme een hoge vlucht zal nemen.

Het aantal raketlanceringen is de voorbije vijf jaar gestegen van 90 naar 190 per jaar, en die trend zal zich in de toekomst nog sterker doorzetten. Volgens sommige projecties zal de globale ruimtevaartsector groeien van de huidige 350 miljard dollar tot een industrie van 2700 miljard dollar.

Niet-gereguleerd

‘Het huidige effect van raketlanceringen op de ozonlaag is relatief klein, maar kan toenemen naarmate bedrijven en landen hun ruimtevaartprogramma’s opschalen’, zegt natuurkundige Laura Revell.

Het aantal raketlanceringen is de voorbije vijf jaar gestegen van 90 naar 190 per jaar, en die trend zal zich in de toekomst nog sterker doorzetten.

Haar onderzoek, gepubliceerd in het tijdschrift Journal of the Royal Society of New Zealand toont aan hoe de gassen en deeltjes die raketten uitstoten terwijl ze onze atmosfeer doorklieven het moeizaam verworven herstel van de ozonlaag kunnen vertragen of zelfs tenietdoen.

De uitstoot van raketbrandstoffen is momenteel niet gereguleerd. De uitstoot van moderne raketten bevat gassen en deeltjes, waaronder reactief chloride, zwarte koolstof en stikstofoxiden. Al deze stoffen vernietigen ozon.

Wereldwijd succesverhaal

De ozonlaag, die ons beschermt tegen schadelijke UV-stralen van de zon, werd in de jaren 80 en 90 ernstig aangetast door schadelijke stoffen zoals chloorfluorkoolstoffen (CFK’s), die gebruikt werden als drijfgas in onder meer spuitbussen en koelkasten.

Een wereldwijde samenwerking die resulteerde in het Montrealprotocol, een akkoord uit 1987 om CFK’s te bannen, heeft geleid tot een aanzienlijk herstel van de laag en dus een verminderde blootstelling van de mens aan schadelijke UV-stralen van de zon.

De toenemende raketemissies kunnen de ozonlaag aantasten en de vooruitgang terugdraaien, stellen Revell en haar team in de nieuwe studie. De onderzoekers roepen op om dringend regelgeving op te stellen, zodat een duurzame groei van de ruimtevaartsector en de bescherming van de ozonlaag gewaarborgd zijn.

De bedrijven zelf kunnen onder meer de emissies van raketten in de testfase op de en tijdens de vlucht meten, die gegevens ter beschikking stellen van onderzoekers en de effecten op ozon opnemen in industriële normen.

‘Het herstel van de ozonlaag is een wereldwijd succesverhaal. Wij willen ervoor zorgen dat toekomstige raketlanceringen dat duurzame herstel voortzetten’, zegt Revell.