Spanningen tussen India en Pakistan lopen hoog op
Laura Ritter
12 juni 2015
De verhoudingen tussen Pakistan en India staan weer op scherp. Zo vonden meerdere gewelddadige aanvallen plaats en gingen bedreigingen tussen Pakistaanse en Indiase politici over en weer. Een Pakistaanse ex-president benadrukte zelfs dat het nucleair materieel gebruiksklaar is.
Op 7 juni gooide de Indiase premier Narendra Modi nieuwe olie op het vuur tijdens een toespraak in Bangaladesh. Hij zei dat ‘Pakistan onrust creëert en terrorisme promoot in India’. Bangladesh splitste zich in 1971 op bloedige wijze van Pakistan af, met hulp van India. Modi was in zijn buurland om te bespreken hoe zij samen terrorisme in de regio kunnen aanpakken. Een idee is al in werking getreden: de veiligheidsdiensten wisselen meer vertrouwelijke informatie uit.
Camoufleren
In de week voorafgaand aan de uitspraak van de Indiase premier schonden Pakistanen in het grensgebied met India, het betwiste Kasjmir, twee keer een wapenstilstand. De twee landen voerden drie keer oorlog over dat omstreden gebied.
Op 1 juni schoten zij een half uur lang rond middernacht naar hun Indiase buren. Er kwam geen reactie. Op 6 juni schoten Indiase soldaten drie Pakistanen dood aan de grens. De week daarvoor doodden zij er vier. Op 11 juni reageerde de Pakistaanse zijde door tien minuten te schieten. Manish Mehta, de Indiase woordvoerder van Defensie, vertelde dat Indiase troepen daar met ‘gelijke kracht en wapens’ op reageerden.
‘Dit is ook een boodschap aan andere landen.’
Ondertussen speelde op 8 juni een ander probleem. Op die dag mochten inwoners van Gilgit-Baltisan naar de stembus. Die regio ligt binnen de grenzen van Pakistan en heeft een autonome status. India erkent dat niet en zegt dat het gebied tot een Indiase deelstaat behoort. Een woordvoerder van het Indiase ministerie van Buitenlandse Zaken, Vikas Swarup, sprak zijn ongenoegen uit over de verkiezingen. Pakistan houdt die alleen maar om ‘de gewelddadige en illegale bezetting te camoufleren’, volgens hem.
Hinderlaag gooit olie op het vuur
Een dag later, op 9 juni, viel een Indiaas eliteteam buurland Myanmar binnen. De 21 soldaten waren op zoek naar gewapende opstandelingen uit twee kampen. Binnen 45 minuten was de actie voorbij. Hoeveel slachtoffers hierbij vielen en of het doel bereikt is, is nog onduidelijk.
In de week voorafgaand aan de actie lokten seperatistische militanten soldaten in een hinderlaag in het Indiase Manipur. Twintig soldaten overleefden de aanval niet en vijftien raakten gewond. Het offensief in Myanmar was hier een reactie op. Om de militanten te vinden organiseerde het Indiase leger een grote zoektocht. Meer dan honderd soldaten zochten mee, al dan niet met helikopters.
Na de actie sprak India klare taal. Minister van Informatie en Media Rajyavardhan Singh Rathore zei dat de actie in Myanmar ook een ‘boodschap is aan andere landen. Wij tolereren geen aanvallen van over de grens’. Pakistan vatte dat persoonlijk op. De spanningen aan de grens met India, rond Kasjmir, zijn immers vergroot.
Terrorisme neutraliseren met terrorisme
Pakistaans minister van Binnenlandse Zaken Chaudry Nisar Ali Kan reageerde op zijn Indiase collega. Hij zei dat Pakistan geen Myanmar is en dat ‘onze troepen perfect kunnen reageren op buitenlandse agressie. Indiase politici moeten dus stoppen met dagdromen.’
Hiermee bedoelt Nisar Ali Kan dat Pakistan het niet pikt als India een aanval op zijn grondgebied uitvoert. Dat maakte hij ook duidelijk aan zijn buren: ‘Doe vooral niet te avontuurlijk aan de grens’, waarschuwde de minister.
Zijn Indiase collega is het hier niet mee eens. ‘India voert aanvallen uit waar en wanneer we willen’, als hier een aanleiding voor is op basis van informatie, sprak minister Singh Rathore. Hij noemde expliciet dat die aanpak ook geldt voor ‘ongeregeldheden in het westen’, dus bij de grens met Pakistan.
Zijn collega van Defensie haakte hierop in: ‘We moeten terrorisme neutraliseren met terrorisme’, zei Manohar Parrikar. ‘Landen die nu reageren, zijn bang voor onze nieuwe rol’, meent hij.
Nucleair materiaal is niet voor feestjes
‘Pakistan heeft nucleair materiaal om zichzelf te verdedigen.’
Na de bedreigingen over en weer nam de Pakistaanse senaat op 11 juni unaniem een resolutie aan waarin hij de ‘provocatie en vijandigheid’ van India veroordeelt. De Indiase houding is onderdeel van hun ‘hegemonie denken’. De senaat is dus van mening dat India de baas in de regio wil worden.
Op diezelfde dag uitte voormalig Pakistaans president Pervez Musharraf een ernstige bedreiging. ‘Pakistan heeft geen nucleair materiaal voor feestelijke aangelegenheden, maar om onszelf te verdedigen’, waarschuwde hij zijn buurland.
Zijn premier, Nawaz Sharif, floot de ex-president niet terug. Hij ging juist mee in Musharrafs retoriek en zei dat de regering ‘de belangrijkste belangen van ons land tegen elke prijs zal verdedigen’.