Sri Lankaanse journalisten bedreigd

Acht maand geleden kregen de krantenjongens van de Uthayan na een zoveelste bedreiging, militaire begeleiding tijdens hun ronde. “We kregen bedreigingen van gewapende groeperingen en hebben bescherming moeten zoeken.”, bevestigt M V Kanamylenathan,  hoofdredacteur van het Tamils dagblad Uthayan. Ironisch genoeg intimideerde het Sri Lankaanse regeringsleger ook de krant, alvorens het die in bescherming nam.

“We zijn door hel gegaan.”, zegt adjunct-hoofdredacteur G Kuganathan. “Nu verbetert de situatie slechts langzaamaan. Als het leger nu een persbericht gepubliceerd wil zien, vraagt het dat beleefd. Als er vroeger een persbericht de dag na aanvraag niet werd gepubliceerd, ontvingen we bedreigingen en werden we geïntimideerd.”

Persoonlijke dreigementen

Maar niet alleen de krant kreeg allerlei vormen van intimidatie te verduren. Toen de 25 jaar durende strijd tussen de Tamiltijgers en het regeringsleger op z’n hevigst was, werden ook journalisten persoonlijk onder druk gezet. Journalisten en mediapersoneel werden vermoord en redacties werden gebombardeerd. De druk kwam uit verschillende hoeken. Zowel het regeringsleger, de Tamiltijgers als de Indische vredestroepen maakten zich schuldig aan deze praktijken.

De Indische troepen kwamen in 1987 in Sri Lanka om de vrede te bewaren tussen de rebellen en de overheid. Maar toen het vredespact faalde, keerden de Indische troepen zich tegen de rebellen. Ook zij zetten de journalisten in de regio onder druk. “Op een dag kwam hier een Indische officier ons bedreigen. Hij maakte duidelijk dat hij ons zou vermoorden als we zijn bevelen niet opvolgden.”, getuigt Kanamylenathan.

Sinds 2006 zijn vijftien journalisten vermoord in de regio. Één internetjournalist verdween spoorloos en vijftien anderen werden op basis van valse beschuldigingen ontvoerd of gearresteerd door de politie. Hoewel de Sri Lankaanse federale politie beweert de zaken uitgebreid te onderzoeken, is er nog steeds niemand gearresteerd.

Druk uit verschillende kampen

“De druk die uit alle kampen kwam, was op een bepaald moment zo erg dat vier militaire bewegingen op dezelfde dag hun verhaal als headliner gepubliceerd wilden zien. De eindredacteur van de krant heeft hen dan vertelt dat het de eerste keer zou zijn dat een krant met vier headliners zou uitpakken.”, zegt freelancejournalist N Parameswaram, die voor Reuters en enkele kranten in Colombo werkt.

Maar niet alleen de Uthayan uit Jaffna staat onder druk. Ook de redacties van de minder populaire Valampuri en de Thinakkural worden, in mindere mate, bedreigd. De Valampuri is de spreekbuis van aanhangers van het regeringsleger terwijl de Thinakkural in Colombo ligt en zich, in tegenstelling tot de Uthayan, neerlegt bij de mening van de bezetter in Jaffna.

Hoewel Jaffna het Sri Lankaanse epicentrum voor de pers en literatuur moet wezen, verlaten veel Uthayan-journalisten er hun krant. Sinds 1985 zijn zes medewerkers van krant, waaronder twee journalisten, vermoord en het kantoor van de krant is minstens twee keer gebombardeerd door gevechtsvliegtuigen van het regeringsleger en van de Indische vredestroepen.

Nog niet voorbij

Begin augustus vorig jaar bedreigde een onbekende groep militanten de Uthayan. Ze dreigden alle medewerkers, inclusief de freelance correspondenten te vermoorden als ze niet stopten met publiceren. De krant vroeg de president van het land om hulp, die de krant onmiddellijk van militaire bescherming voorzag. Hierdoor krijgen de verdelers van de krant nu ook militaire escortes.

“Ik denk niet dat iemand al onder zoveel dreigementen heeft geleden als de journalisten in Jaffna.”, zegt Chulawansa SriLal, lid van de Sri Lankaanse Beweging voor Persvrijheid, die tevens de machtigste ‘watchdog’ is in het land.

“De Uthayan heeft al twee keer de ‘bravery award’ gewonnen. Dat is een prijs die wordt  uitgereikt door enkele plaatselijke mediaorganisaties. Er is geen twijfel mogelijk dat dit een verdiende titel is.”, besluit IPS-correspondent Feizal Samath.