Steden Mexico "sociaal gezuiverd" door verjagen daklozen

Nieuws

Steden Mexico "sociaal gezuiverd" door verjagen daklozen

Emilio Godoy

02 november 2012

Organisaties in Mexico dienen vandaag een klacht in bij de Inter-Amerikaanse Commissie voor Mensenrechten over de slechte behandeling van daklozen in verschillende steden en de "sociale zuivering" door duizenden daklozen de stad uit te zetten.

Dat gebeurt volgens de indieners bijvoorbeeld in Tijuana en Ciudad Juárez, aan de grens met de Verenigde Staten. De politie zou daklozen en bedelaars botweg buiten de stadsgrenzen zetten. Iets dergelijks vindt ook plaats in de westelijke stad Guadalajara, waar de gemeente heeft besloten het centrum daklozenvrij te maken. Ook in Mexico-Stad worden daklozen uit het oude centrum gehaald en gedwongen te leven onder bruggen en viaducten. De rechten van mensen op straat worden geschonden, aldus de indieners.

Kinderen

De speciale hoorzitting is aangevraagd door REDIM, het Netwerk voor de Rechten van Kinderen in Mexico, en de Mexicaanse Alliantie van Straatbewoners. Zij willen aantonen dat in negen Mexicaanse steden de rechten op persoonlijke integriteit, gelijkheid, non-discriminatie, vrijheid van mensenhandel, eerlijk proces en vrijheid worden geschonden. Mensen op straat worden vaak lastiggevallen door functionarissen van de gemeente of van de politie, zeggen ze, die hen wegsturen van de plaatsen waar ze werken of slapen.

Betrouwbare statistieken over kinderen, jongeren en volwassen die op straat leven of werken zijn moeilijk te vinden. Zo heeft het Instituut voor Sociale Ondersteuning en Integratie, van de gemeente Mexico-Stad, bijna 3500 mannen en ruim 500 vrouwen geregistreerd die op straat leven. Maar volgens ngo’s ligt het juiste cijfer tussen de 15.000 en 30.000. Op straat zijn er veel kinderen en volwassen (inclusief ouderen) die autoruiten wassen, snoep verkopen of bedelen.

Ondanks de economische groei van de afgelopen jaren leefden eind 2010 nog steeds 52 miljoen van de 112 miljoen Mexicanen in armoede, volgens de regering. Bijna 12 miljoen van hen waren extreem arm.

Typisch voorbeeld

Het voorbeeld van Mexico-Stad is “paradigmatisch, want het laat zich voorstaan op een moderne stad die mensenrechten belangrijk vindt, maar in de praktijk aan sociale zuivering doet”. Dat zegt Luis Enrique Hernández, directeur van de lokale ngo El Caracol die werkt met mensen op straat en ook deel is van de missie naar de Mensenrechtencommissie in Washington. Sociale zuivering is — volgens de definitie van de Federale Districtcommissie voor Mensenrechten — het “verwijderen van ongewenste personen van bepaalde plaatsen, zonder juridische rechtvaardiging, enkel omdat ze op straat leven”.

“Er zijn wel beperkte acties en programma’s geweest, maar die hebben het gebrek aan beleid niet gecompenseerd”, zegt Juan Martín Pérez, directeur van REDIM. Activisten als Pérez worden zelfs bedreigd vanwege hun werk, zegt Hernández.

De regering van Mexico-Stad is bezig met een zorgprotocol en een informatiesysteem voor straatbewoners om de zorg beter te monitoren. Maar volgens Alicia Vargas, directeur van het Interdisciplinaire Centrum voor Sociale Ontwikkeling, is dit slechts een lapmiddel. “De inzet van ngo’s wordt niet erkend en de straatbevolking zelf is niet eens uitgenodigd om actief deel te nemen.”

In 2006 constateerde de VN-Commissie voor de Rechten van het Kind al dat het aantal straatkinderen in het hele land zorgwekkend hoog was en dat ze blootstonden aan geweld van de politie en anderen.

Na de hoorzitting zal de Inter-Amerikaanse Mensenrechtencommissie de ingediende informatie onderzoeken en aanbevelingen doen voor de regering.