Strikte visumpolitiek VS zet kwaad bloed in Cuba
Dalia Acosta
23 september 2002
Nieuwe visumregels maken het Cubanen zo
mogelijk nog lastiger om de Verenigde Staten aan te doen. Reislustige
inwoners van het eiland dat naast Iran, Irak, Libië, Noord-Korea, Sudan en
Syrië door Washington werd bestempeld als 'sponsor van het terrorisme',
moeten nu allemaal een zwaar interview doorspartelen; de uitreiktermijnen
zijn bovendien onvoorspelbaar lang geworden. Drieëntwintig Cubaanse
muzikanten, genomineerd voor de Latijns-Amerikaanse Grammy's, ervoeren
vorige week aan de lijve dat er geen uitzonderingen zijn voor de strikte
visumpolitiek.
Er zijn geen harde bewijzen dat het aantal uitgereikte visa voor Cubanen
zou zijn gedaald. Toch blijken voor de Cubanen de muren rond de VS weer een
stukje hoger. Elke visumaanvraag van een landgenoot van Fidel Castro neemt
sinds 1 augustus minstens acht weken in beslag, vaak veel langer. Nooit is
bekend wanneer precies de beslissing valt, zodat het onmogelijk is een reis
te plannen. Sowieso hadden aanvragers al een uitnodigingbrief, heen- en
terugticket en een Cubaanse reisvergunning nodig. Naar verluidt neemt het
aantal Cubaanse asielaanvragen dan ook af.
Ik ben al driemaal naar mijn dochter in Miami gereisd. Ik kwam nu ook voor
een visum, maar ik kan niet eens het kantoor in, zucht de 69-jarige Minita
Fundora aan de Amerikaanse visumbureau in Havana. De mensen zeggen dat er
haast geen visa worden uitgereikt, en dat je hoe dan ook twee maanden moet
wachten. Bovendien is het bijna onmogelijk een reis van langer dan een
maand te maken. En je moet de hele nacht in de rij staan. Daar ben ik te
oud voor. Fundora legt uit dat ze van plan was haar dochter te helpen na
de nakende geboorte van haar kind. Maar als ik niet langer dan een maand
kan blijven, waarom zou ik dan een duur ticket betalen? Samen met de
visumkosten kost een trip naar de VS gemiddeld 800 dollar.
Niet alleen particulieren raken moeilijker aan een Amerikaans visum.
Bronnen bij het Bureau voor Amerikaanse belangen dat in de Cubaanse
hoofdstad visumaanvragen noteert, betwijfelen of nog veel academici de VS
zullen halen. De Amerikaanse Vereniging voor Latijns-Amerikaanse studies
begon daarom al uitnodigingen te sturen voor Cubaanse academici voor een
conferentie die pas volgend jaar plaatsvindt. Doorgaans worden dergelijke
uitnodigingen echter te kort op voorhand opgestuurd. Gevreesd wordt dat de
maatregel een einde zal maken aan de toenemende Cubaanse participatie aan
culturele evenementen in de VS.
Zo bleek de nominatie voor een ‘Latin Grammy’, de prestigieuze Amerikaanse
prijs voor Latijns-Amerikaanse muziek, niet voldoende om de procedure te
versnellen. Drieëntwintig genomineerde Cubanen konden vorige week woensdag
de ceremonies in Los Angeles niet bijwonen. Onder hen de folkzanger Lázaro
Ross, guitarist Rey Guerra, rapper X Alfonso en de leden van de rockband
Síntesis. Ook de Cubaanse pianist Jesús ‘Chucho’ Valdés, die met zijn
langspeler ‘Canciones inéditas’ de prijs wegkaapte in de categorie
instrumentale popmuziek, kreeg geen visum.
De Latijns-Amerikaanse Grammy’s worden sedert 2000 uitgereikt door de Latin
Academy of Recording Arts and Sciences. Al tijdens de eerste editie
ontstond over de aanwezigheid van Cubaanse muzikanten geharrewar, maar dit
jaar was het de eerste keer dat genomineerde Cubanen geen visum konden
bemachtigen. De Cubaanse minister van Cultuur Abel Prieto vindt dat een
aantal VS-functionarissen zich een stompzinnige en anticulturele houding
aanmeten. Zijn onderminister Abel Acosta (…) sneert dat geen van onze
artiesten van plan was een bom te plaatsen. Bovendien worden de artiesten
aan een vernederend interview onderworpen, en de bedoeling is de
culturele uitwisseling tussen Cubanen en Amerikanen te belemmeren, aldus
Acosta.
Een Amerikaanse ambtenaar in Havana stipt aan dat de procedure nog liep
toen de uitreiking in Los Angeles van start ging en dat de Cubaanse
muzikanten nog niet tegen een weigering waren aangelopen.