Thaise media speculeren over volgende coup

“Discussie over staatsgreep wil niet stoppen”, kopte de Engelstalige krant The Nation maandag. Volgens hoofdredacteur Thanong Khanthong gaan “veel waarnemers” ervan uit dat de kans op een coup reëel is. “De vraag is eerder wanneer dan of”.
De Thaise regering probeert de ongerustheid weg te nemen. “Er is geen conflict tussen de regering en het leger en een staatsgreep is dus onwaarschijnlijk”, verklaarde regeringswoordvoerder Panitan Wattanayagorn aan IPS. “Er is geen chaos en instabiliteit, en dat zijn de normale omstandigheden die een militaire interventie uitlokken.”

Machtsvertoon

Maar de zenuwen staan gespannen. Toen er in de nacht van 25 januari 22 pantservoertuigen door Bangkok reden, zorgde dat even voor paniek. Ooggetuigen dachten meteen terug aan de coup van 2006, die op een zelfde manier begon. Vorige week deden de militairen nog meer wenkbrauwen optrekken toen honderden soldaten in het openbaar een eed van trouw zwoeren aan de machtige legerchef Anupong Paojinda.
Volgens commentatoren was dat laatste machtsvertoon vooral een waarschuwing aan het adres van soldaten en voormalige officieren die aanleunen bij de aanhangers van de voormalige premier Thaksin Shinawatra, het slachtoffer van de coup van 2006. Thaksin leeft in ballingschap; in Thailand werd hij in 2008 veroordeeld tot twee jaar cel wegens corruptie.
Op het eerste gezicht heeft de huidige regering van premier Abhisit Vejjajiva weinig te vrezen van het leger. Het waren de militairen die in 2008 aan te touwtjes trokken bij de vorming zijn coalitie van Thaksin-tegenstanders, die aan de macht kwam zonder een stembusgang.
Maar in de rijke coupgeschiedenis van Thailand komen ook staatsgrepen voor waarbij het leger regeringen ten val brengt die het zelf aan de macht heeft gebracht, om het politieke landschap te veranderen.

Oppositie als doelwit

Leiders van het Verenigd Front voor Democratie tegen Dictatuur, de aanhangers van Thaksin die traditioneel in het rood gekleed gaan, vrezen dat zij het doelwit kunnen zijn van een volgende coup. “Het leger is er niet op uit de regering ten val te brengen, maar wel om de oppositie het zwijgen op te leggen, de mensen die kritisch staan tegenover de aristocratie en het elitaire bureaucratische systeem”, zegt Jaran Ditapichai, een van de leiders van de beweging.
Een mogelijk conflictmoment is 26 februari. Dan spreekt het Thaise Hooggerechtshof zich uit over wat er moet gebeuren met het persoonlijke vermogen van 1,6 miljard euro van Thaksin dat bevroren werd na de staatsgreep. Aanhangers van Thaksin hebben al aangekondigd dat ze de straat op zullen trekken voordat het oordeel wordt geveld, en de rechters die de zaak moeten behandelen, hebben bedreigingen ontvangen. Massale ongeregeldheden zouden de aanleiding kunnen vormen voor een nieuwe staatsgreep.