Thaise premier belooft zijn kiezers cadeautjes

De verkiezingscampagne van Thaksins partij Thai Rak Thai (Thai houden van Thai, TRT), ging vorige week van start. De premier beloofde de boeren niet alleen koeien, hij beloofde ook de 75.000 plattelandsdorpen meer geld om de lokale economie te ontwikkelen. Aan de inwoners van Bangkok beloofde de premier een betere doorstroming van het verkeer. Daarvoor wil hij omgerekend bijna 20 miljard euro uittrekken. Inwoners met een laag inkomen kunnen een belastingverlaging tegemoet zien.

Zelfs critici van Thaksin geven toe dat de concrete toezeggingen van de premier waarschijnlijk meer indruk maken op de kiezers dan de vage beloften die in het verleden door zijn voorgangers werden gedaan. Thaksin heeft met deze concrete beloften om stemmen te winnen, iets nieuws in de Thaise politiek geïntroduceerd, zegt Thitinan Pongsudhrirak, politicoloog aan de Chulalongkorn Universiteit in Bangkok.

In januari 2001, bij de vorige verkiezingen, beloofde Thaksin onder meer een hervorming van de gezondheidszorg. Alle Thai zouden tegen betaling van 30 baht (59 eurocent) per ziekenhuisbezoek, medische zorg kunnen krijgen voor elke kwaal.

Die ‘eerste generatie populistische politiek’ had volgens Thitinan zijn oorsprong in Thaksins visie op een nieuwe Thaise samenleving, een samenleving die op dat moment een flinke deuk had opgelopen door de economische crisis in 1997. Thitinan is over de nieuwe beloften van Thaksin echter minder te spreken. Deze beloften zijn een manier om het kopen van stemmen te legitimeren, zegt Thitinan.

Kritische economen zeggen dat Thaksin verzuimt duidelijk te maken waar hij het benodigde geld vandaan wil halen. Ze zijn ook bezorgd over de stijging van de overheidsuitgaven als de premier zijn plannen doorzet.

Thaksins rivaal, de Democratische Partij, maakt volgens de opiniepeilingen niet veel kans de verkiezingen te winnen. Uit een peiling die tussen 23 september en 12 oktober werd gehouden, bleek dat 49 procent van de Thai van plan is op de TRT te stemmen en 34,9 procent op de Democratische Partij. De Engelstalige krant de Bangkok Post verwacht dat Thaksin zo goed als zeker een tweede termijn op zijn naam kan gaan schrijven, tenzij er ‘een wonder’ gebeurt.

Een herverkiezing van Thaksin zou een unieke gebeurtenis zijn in de Thaise politieke geschiedenis. Het zou de eerste keer zijn dat een Thaise premier zijn termijn van vier jaar volmaakt en de eerste keer dat een leider herkozen wordt. Als gevolg van wankele coalities en staatsgrepen, maakte niet één van de 22 premiers die Thaksin voorgingen, zijn termijn vol. Thailand kreeg de afgelopen vijftig jaar zestien keer een nieuwe grondwet en maakte zeventien militaire coups mee.

Dat Thaksins populistische politiek vruchten afwerpt, bleek uit de grote meerderheid waarmee hij in 2001 de verkiezingen won. De TRT en zijn coalitiegenoten hebben momenteel 364 zetels in het 500 zetels tellende parlement.

Tot december vorig jaar was Thaksin ongekend populair. In de samenleving werden tekenen van toegenomen welvaart zichtbaar, waardoor het vertrouwen in de TRT nog toenam. Thaksin werd door de Thai zelfs gekozen als ‘Persoon van het Jaar’. Sinds januari krijgt de regering het echter steeds moeilijker. In de islamitische provincies in het zuiden kwamen 350 mensen om het leven bij gewelddadigheden. De verspreiding van het vogelgriepvirus kostte elf mensen het leven en ruïneerde Thaise pluimveehouders. Thaksin wordt bovendien door een toenemend aantal critici bestempeld als ‘autoritair’. Desondanks wordt alom verwacht dat de premier aan de macht zal blijven. De vraag is alleen hoe groot zijn winst zal zijn, zegt Thitinan. (JS/MM)