Dieumerci Kanda: raadselachtige dood in een Brusselse politiecel
Simon Davidse
17 februari 2015
Zaterdag werd Dieumerci Kanda begraven. Exact tien dagen geleden hing hij zich op in een politiecel, nadat hij diezelfde dag nog het politiekantoor binnenstapte om een diefstal aan te geven. Kanda's dood roept op zijn zachtst gezegd veel vragen op.
Op 4 februari stapte Dieumerci Kanda rond 7:30 ‘s morgens het politiecommissariaat van Brussel-Zuid binnen. Hij wilde naar verluidt een aangifte indienen van de diefstal van zijn identiteitskaart.
De man was aangeschoten, en volgens de politie niet in staat om zijn verklaring af te leggen. Hij werd daarom administratief aangehouden en in een cel geplaatst om te kalmeren. Bijou Nkombe, Kanda’s vrouw, kreeg even later een telefoontje van de politie. ‘We houden uw man even vast, hij mag binnen een uurtje of twee weer vrij.’
Enkele uren later, omstreeks 12:30, ontdekten de agenten dat Kanda zich met behulp van T-shirt had opgehangen in zijn politiecel.
Het vervolg? Enkele uren later, omstreeks 12:30, ontdekten de agenten dat Kanda zich met behulp van T-shirt had opgehangen in zijn politiecel. Hij werd in kritieke toestand naar het ziekenhuis gebracht. Drie dagen later, op 7 februari, overleed Dieumerci Kanda aan zijn verwondingen.
Het drama zette kwaad bloed bij de Afrikaanse gemeenschap. Hoe kan het dat een man ‘s morgens vertrekt om een diefstal aan te geven, en enkele uren later halfdood in een politiecel aangetroffen wordt?
De daaropvolgende dagen betoogden tientallen mensen aan het politiecommissariaat. Ze droegen bordjes met ‘je suis Dieumerci Kanda’ en riepen ‘wij willen de waarheid!’.
De betogers waren boos omwille van het gebrek aan communicatie van de overheid. Zo bleef onduidelijk wat er precies op de politiebureau gebeurd was. De betogers wilden daarom dat de beelden van de veiligheidscamera’s, die het drama van begin tot einde vastlegden, werden vrijgegeven. ‘Wij willen de waarheid weten, er moet gerechtigheid komen voor Dieumerci en zijn vrouw en kinderen die hij nalaat’, zei Kanda’s oom Edo Dangu.
Het Brussels parket onderzocht de bizarre omstandigheden van het overlijden. Er werd geconcludeerd dat Kanda zelfmoord wilde plegen: volgens de wetsdokter waren er geen sporen van geweld op het lichaam van Kanda terug te vinden. Bovendien toonde een analyse van de camerabeelden aan dat er niemand in zijn cel geweest is, en dat politiegeweld dus uitgesloten is.
De grote vraag is waarom het zolang heeft geduurd alvorens iemand in de gaten had dat Kanda bezig was een einde aan zijn leven te maken.
De grote vraag is waarom het zolang heeft geduurd alvorens iemand in de gaten had dat Kanda bezig was een einde aan zijn leven te maken. Kanda zou al een twintigtal minuten aan zijn shirt gehangen hebben, alvorens iemand het drama ontdekte.
Alexis Deswaef, de advocaat van de familie van de overledene, liet weten dat de vrouw van Kanda zich burgerlijke partij stelt. Deswaef vindt dat de politie duidelijk een fout maakte.
Ten eerste had Kanda nooit in een cel mogen belanden. ‘Het is niet verantwoord dat een man die zich al in een moeilijke situatie bevindt, wordt opgesloten omdat hij niet in staat is om zijn verklaring af te leggen. De politie had moeten inzien dat hij emotioneel fragiel was. Het feit dat Kanda een glas te veel op had, maakte hem alleen maar kwetsbaarder. Als men zijn vrouw kan verwittigen, kan men evengoed vragen om hem op te halen.’
‘Als de autoriteiten dan toch de beslissing nemen een emotioneel ontredderde man te detineren, moet men bewust zijn van de verplichtingen die daaraan vasthangen, zoals het garanderen van de veiligheid van de gedetineerde.’
Een andere vraag die nog onbeantwoord is, is wat er allemaal gezegd geweest is tussen de politieagenten en Dieumerci Kanda. De camera’s registreren geen geluid, zodat het onmogelijk is om dat te achterhalen. Momenteel is het interne onderzoek van het Brussels Parket, dat moet nagaan waar en hoe de politie in de fout ging, nog lopende.