Verdeelde reacties op Chávez' dood

Hugo Chávez, de Christus van de armen in Latijns-Amerika, is gestorven! Dit kopte de Latijns-Amerikaanse nieuwswebsite Noticias24 in grote letters. Het weerspiegelt de grote betrokkenheid en sympathie in de Latijns-Amerikaanse landen.

Latijns-Amerika

Evo Morales, de Boliviaanse president en een sterke bondgenoot van Chávez, verscheen gisteren voor de pers met de mededeling dat hij gekwetst en gebroken was ‘door het verlies van zijn broeder, kameraad’.
Ecuador heeft drie dagen van nationale rouw uitgeroepen en hoopt dat de Venezolanen de revolutie zonder Chávez zullen verderzetten. Ook in Cuba hangt de vlag halfstok.

Dilma Rousseff, de Braziliaanse presidente, uitte haar medeleven via twitter: ‘De Braziliaanse regering was het niet altijd eens met president Chávez, maar zijn dood is een enorm verlies.’
De Haïtianen spreken van een verloren vriend. De president van Nicaragua, Daniel Ortega, zegt in zijn verklaring ‘dat zulke mensen nooit sterven’.

Juan Manuel Santos, de Colombiaanse leider: ‘Het mooiste eerbetoon dat we Chávez kunnen geven is een overeenkomst in de vredesgesprekken tussen de Colombiaanse overheid en de Revolutionaire Strijdkrachten van Colombia (FARC), waar Chávez een sleutelrol in speelde.’

Intussen in de VS

Ook president Obama betuigde zijn steun voor het Venezolaanse volk. Hij stelde daarbij dat ‘de Verenigde Staten zich blijven inzetten voor een democratisch beleid in Venezuela en voor een rechtsstaat die de mensenrechten respecteert.

Maar er klinken ook andere stemmen vanuit de VS, die een niet al te beste verhouding met Venezuela hebben. De republikeinse voorzitter van de Commissie voor Buitenlandse Zaken Ed Royce  spreekt van een opluchting want ‘de dood van Chávez ondermijnt de alliantie van anti-Amerikaanse linkse leiders in Zuid-Amerika. Hij was een tiran die het volk van Venezuela in angst liet leven,’ aldus Royce. Het republikeinse congreslid Ileana Ros-Lehtinen van Florida noemde de dood van Chávez een mogelijkheid voor democratie in Venezuela.

Een deel van de Venezolaanse immigranten in de VS kwam juichend op straat en zwaaide met de Venezolaanse vlag. ‘We vieren niet zijn dood,’ zegt Ana San Jorge (37) in een jubelende menigte in Doral, een buitenwijk van Miami. ‘We vieren het openen van een nieuwe deur, van hoop en verandering.’

Volgens de linkse socioloog James Petras reikte de populariteit voor de overleden leider toch verder dan de Latijns-Amerikaanse landen. ‘Zelfs in de VS was hij op sommige plaatsen geliefd. Buiten de VS wordt hij in de media over het algemeen gezien als een goede leider en hervormer.’ Petras is professor aan de Binghamton Universiteit.

In Venezuela

Ondertussen laat niet alleen het verdriet, maar ook de woede zich gelden in Venezuela. De Venezolaanse vicepresident Nicolas Maduro, een mogelijke opvolger van Chávez, meldde zijn overtuiging dat “de historische vijand” de fatale ziekte van Chávez ingeënt heeft. ‘Er is absoluut geen twijfel over, dat op een dag een wetenschappelijke commissie zal kunnen onderzoeken, en bewijzen, dat deze ziekte bedoeld was om commandant Chávez te verzwakken.’ De Verenigde Staten ontkennen deze beschuldiging resoluut.

De dood van de linkse leider heeft ook economische gevolgen in het land met de grootste oliereserves ter wereld. Amy Myers Jaffe, een energie- en geopolitiek expert aan de universiteit van California, denkt dat de dood van Chávez kan leiden tot een periode van politieke instabiliteit en onzekerheid in Venezuela. ‘En dit is niet goed voor de export van olie. De nieuwe regering zal zich moeten focussen op de heropbouw van de olie-industrie, want wat er nu ook komt, Venezuela heeft geld nodig.’ Daarmee deelt Jaffe de mening van de meeste Venezolaanse oliehandelaren.