Victoriameer loopt leeg
Peter Saerens
13 juni 2007
Dringend maatregelen zijn nodig om het dalende waterniveau van het Victoriameer tegen te gaan. Die oproep lanceerde de Keniaanse president Mwai Kibaki. De daling zou het gevolg zijn van enerzijds menselijke activiteiten en anderzijds de toenemende droogte in de regio.
Het Victoriameer heeft vooral de laatste drie jaar een drastische daling gekend van haar waterspiegel. Dat staat te lezen in een rapport van Amerikaanse milieugroep International Rivers Network (IRN). Sinds 2003 tijd zakte het water al met meer dan een meter, goed voor een verlies van drie procent van het normale volume.
De lage waterstand heeft vooral gevolgen voor de drinkwatervoorziening in de regio rond het meer, maar ook bij de landbouwers, vissers en ferrymaatschappijen laat de daling zich voelen. Ook vervuiling, overbevissing en een verstoord ecosysteem zijn problemen waarmee het Victoriameer almaar vaker te kampen krijgt.
Oorzaken
Volgens het Amerikaanse rapport is de oorzaak van de ‘inkrimping’ van het Victoriameer tweeledig: “De ernstige neergang van het Victoriameer is voor ongeveer 55 procent te wijten aan een overmatige uitstroom door de twee Owen Falls-dammen bij Jinja (Oeganda) en voor 45 procent aan de aanhoudende droogte.”
De bewuste Nalubaale en Kiira-dammen werden gebouwd met het oog op de elektriciteitsvoorziening in Oeganda, waar men stroom nog vooral uit waterkracht haalt, net als in Kenia en Tanzania. Tegen de afspraken in zou Oeganda clandestien de beide dammen tegelijk laten werken, waardoor er veel meer water uit het Victoriameer in de Victoria-Nijl stroomt dan eerder was afgesproken. Hogere temperaturen, langdurige droogte en verdamping doen de rest voor de leegloop. Ontbossing en de verzilting van rivieren zorgen er dan weer voor dat er steeds minder vers water naar het Victoriameer vloeit.
Victoria
Het Victoriameer is het grootste meer op het Afrikaanse continent en het op één na grootste zoetwatermeer ter wereld. Het voorziet in de levensbehoeften van ongeveer 30 miljoen mensen in Oost-Afrika, voornamelijk Kenia, Oeganda en Tanzania. Verschillende rivieren monden erin uit, wat van het Victoriameer de belangrijkste bron van water voor de Nijl maakt.
Wereldbank
Ook de Wereldbank is bezorgd om de nog steeds dalende waterspiegel van het Victoriameer. Samen met de Oost-Afrikaanse Gemeenschap werkt ze aan projecten die een beter toekomstig watermanagement moeten garanderen. Daarvan is het ‘Lake Victoria Environmental Management Project’ waarschijnlijk het bekendste.